Miitan ezoterizme dayalı spritüel cinnet örgütünün işleyişini
anlayabilmek için dini grupların işleyişiyle ilgili gözlemler işe
yarar mı? Bu konuda bizim saptayabildiğimiz en kapsamlı
makalelerden birisi, Usul Dergisi'nde 2007 yılında yayınlanmış olup
Prof. Dr. Mehmet Ali Büyükkara'ya ait. “Dinî grup yapılarında dine
ilişkin muhtemel anlama ve temsil sorunları” adlı makalesinde
Büyükkara Hoca, ilgili literatürden de yararlanarak hayli önemli
bilgiler sunuyor.
“Böyle bir dinî grupta hayat, aynı zamanda mutlak otoriteye sahip
bu lider etrafında döner. Bu kişi son karar merciidir ve onun
talimatı grup mensuplarını bağlamaktadır... Her şeyden önce, bir
liderin ilminin/bilgisinin vehbî (bahşedilmiş-ilham mahsulü) olduğu
ön kabulü, çok önemli sorunlara kapı aralamaktadır... Bu bilgi
kutsal sayıldığından, özellikle bunu şifâhî olarak liderden
(hocadan/üstaddan) alan seçkin talebeler de belli bir mazhariyete
sahip olmakta, bu 'aktarım' böylece kutsal bir gelenek halinde
sürdürülmektedir. Hatta hocayı seyretmenin bile bir bilgi akışı ve
aydınlanma sağladığına inanılmaktadır. Hocanın bizzat kendisi ya da
seçkin talebelerince yazıya dökülmüş malzemenin de kutsal
addedildiği görülmektedir... Liderin rüyalarına da aynı gerekçeyle
büyük değer atfedilmektedir. Önemli kararlar onun istihâresine göre
şekil alabilmektedir...