Toplulukları incelerken benim dikkatim, daha ziyade en derine demirlemiş, değişmesi çok zor olan, dile kazınmış psikolojik yapıya yönelmiştir. Türklerin tarihsel psikolojisi üzerine olan çalışmalarım, bu bakışın sonucunda ortaya çıktı. Ama şüphesiz her toplumun zamanla mukayyet, şartlara bağlı olarak değişen davranış kalıpları da var. Ne yazık ki akademide bu tür çalışmalar, sadece Batı toplumuyla sınırlı.
Batı toplumunun tarihsel değişimle birlikte ortaya çıkan görünümlerini inceleyen çalışmalar içinde en dikkate değer olanlarından birisi, David Riesman'ın “Yalnız Kalabalık: Amerikan Toplumsal Karakterinin Değişimi Üzerine Bir inceleme” kitabı. Bu meşhur kitap, Yeşim Erdem tercümesiyle, Heretik Yayınları arasından geçenlerde yayınlandı.
David Riesman (1909-2002), Harvard'da hukuk öğrenimi gördükten ve bir süre hukuk alanında hocalık yaptıktan sonra sosyolojiye yönelen akademik devlerden birisi. Dev diyorum zira sosyolojideki birçok yaklaşımı kaynaştırarak, kitle iletişimi ve toplumsal değişim konusunda kendine özgü bakışını ortaya koyuyor.