Esfender Korkmaz Yeniçağ Gazetesi

Yükselen ekonomilerden kaos ekonomilerine...

Küreselleşme ve sıcak para gelişmekte olan ülkelere yaramadı. Çin'in özel durumu var. Kur ve sermaye hareketlerini kontrol ederek rekabet etti ve cari fazla verdi. Spekülatif sermayenin  sömürme iç güdüsü ile...

29 Ocak 2017 | 604 okunma

Küreselleşme ve sıcak para gelişmekte olan ülkelere yaramadı. Çin'in özel durumu var. Kur ve sermaye hareketlerini kontrol ederek rekabet etti ve cari fazla verdi. Spekülatif sermayenin  sömürme iç güdüsü ile ''yükselen ekonomiler'' dediği ve özellikle cari açık veren ülkelerin tamamı bugün ekonomik kaos yaşıyorlar. Gelişmekte olan bu ülkeler 70 senedir neden hep kaybettiler?

1980'li yıllara kadar, iktisadi gelişme veya ekonomik kalkınma teorileri, iktisat literatüründe önemli bir yer tutmuştur. 1971 Bretton Wood's sisteminin çökmesi, 1974 petrol krizi,1980 sonrası parasalcı yaklaşım, dışa açılma ve küreselleşme eğilimi,  ekonomik kalkınma üzerindeki çalışmaların geri planda kalmasına neden oldu. Finans sektörü ve finansal piayasalar ön plana yükseldi.

II. Dünya Savaşı sırasında Temmuz 1944'te ABD'nin küçük bir kasabası olan Bretton Woods'da toplanan Birleşmiş Milletler Para ve Finans konferansında, Bretton Wood's sistemi kabul edildi. Bu sisteme göre tüm para birimleri dolara bağlandı ve dolarda, bir ons altın 35 dolar, olarak altına bağlandı. Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) kurulmasına karar verildi.

Bretton Wood's tan sonra, Dolar  Dünya para sisteminin merkezine oturdu.  15 Ağustos 1971'de ise ABD tek taraflı olarak  doları altına endekslemekten vazgeçtiğini duyurdu. Bu tarihe kadar  ABD Merkez Bankası Bretton Wood's sitemi ile  35 dolar getirene bir ons altın, bir ons altın getirene de 35 dolar vereceğini taahhüt etmişti.

ABD' nin Bretton Woods'la getirilen bu sistemden vazgeçmesinin nedeni 1970'li yıllarda içinde bulunduğu ekonomik güçlükler, dış ticaretinin büyük boyutlara varan açıklar vermesi ve sonuçta borçlu ülkeler arasına girmesi olmuştur.

ABD kararından sonra sterlin gibi bazı sabit paralar , serbest yüzen paralar oldu. Yani kur piyasada arz ve talebe göre belirlendi.

15 Ekim 1973 tarihinde Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Birliği , ABD'nin İsrail Ordusuna destek vermesine karşılık olarak petrol ambargosu ilan etti.  Savaşta ABD ve İsrail'e destek veren diğer ülkelere petrol ihraç etmeyeceğini bildirdi. OPEC üyesi ülkelerde  dünya petrol fiyatlarını yükseltti. Ardından 1973 ve 1974 yıllarında dünya borsaları düşüş yaşadı. Bu kriz 1929 dünya ekonomik bunalımından sonra yaşanan en önemli krizdi. İktisat tarihine 1974 petrol krizi olarak geçti. En fazla olumsuz etkilenen ülkelerde petrol ithal eden gelişmekte olan ülkeler oldu.

YAZININ DEVAMI

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Hükümet ekonomiyi yönetemiyor 04 Şubat 2021 | 287 Okunma Faiz zor düzeltir çok kolay bozar! 03 Şubat 2021 | 538 Okunma İktidar kümesteki kazları yoluyor 02 Şubat 2021 | 625 Okunma Cari açık ülkeye kan kaybettirdi!.. 31 Ocak 2021 | 225 Okunma Gıda fiyatlarında iktidarın yanlışları 29 Ocak 2021 | 359 Okunma