Suudi Arabistan’ın aralarında Şii bir din adamının da bulunduğu 47 kişiyi idam etmesinin ardından tırmanan İran-Suudi Arabistan gerginliği, dün tamamen koptu. Mezhep temelli ya da bahaneli görünen sıkıntı en az on yıldır dipten devam ediyordu. Taşeronlar eliyle sürdürülen savaş, devletler düzeyine çıkmış oldu böylece.
Tarihin derinlerinden gelen eski bir travmanın uyandırıldığına, Şii-Sünni fay hattının yapay etkilerle tetiklendiğine, DAEŞ’in bir anda nasıl yaratıklandırıldığına şahidiz hepimiz.
Kuşkusuz en büyük etki, nitelikli katkı ABD’ye ait.
Irak’ın işgal, Saddam’ın idam edilmesiyle İran’ın bölgede rakipsiz kaldığı ve kolayca yayıldığı gerçeğini kimse inkar edemez bu süreçte. Öyle ya da böyle, El Kaide lideri Bin Ladin’in öldürülmesinden sonra DAEŞ’in hızla güçlendiğini, Irak ve Suriye’de mali kaynaklara kolayca ulaştığını, pek çok şehri mesela Musul’u anahtar teslim aldığını da...
Amerikan işgali sürerken Irak hapishanelerinde, özellikle Ebu Gureyb’de vaka-i adiye halini alan insanlık dışı muamelelerin, korkunç işkencelerin DAEŞ’in aradığı psikolojik zemini yarattığını da...
Ya da Amerika 2011’de Irak’tan çekilerken Bağdat’ı Maliki başkanlığında katı bir Şii yönetime bıraktığını, Sünnilerin her alandan dışlandığını ve çaresizce arayışa girdikleri gerçeğini...