Sosyal güvenlik mevzuatımızda engellilere kolay emeklilik imkânı
sağlanırken çalışırken işgücü kaybına uğrayan yani malul olan
sigortalılar için de erken emeklilik hakkı bulunuyor. Malulen
emeklilik şartları özellikle kanser ve türevlerine yakalananlar
için farklılık da gösteriyor. Malulen emekli olabilmek için çalışma
gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğunu gösterir rapora ihtiyaç
duyuluyor. Ayrıca en az 1.800 gün (5 yıl) prim ödemiş olması ve
sigorta olduğu tarihten bu yana 10 yıl geçmesi de isteniyor. 1.800
gün prim borçlanarak, (doğum, askerlik gibi) de tamamlanabiliyor.
10 yıllık sigortalılık süresinin istisnası da bulunuyor. Eğer kişi
sürekli birisinin bakımına muhtaçsa 10 yıllık sigortalılık süresi
de aranmıyor. Malulen emeklilikte sigorta öncesindeki
rahatsızlıklar değil çalışmaya başladıktan sonra ortaya çıkan
hastalıklar dikkate alınıyor.
YÖNETMELİK DEĞİŞTİRİLDİ
Kanser hastalarının özelindeki uygulamaları detaylandıralım.
Malulen emeklilik şartlarıyla ilgili çıkartılan yönetmeliklerde ve
yapılan değişikliklerle kanser hastalarına özel bir imkân
tanınıyor. Kanser türüne göre değişmekle birlikte gerekli prim ve
sigorta şartını taşıyan sigortalılar belli bir süre malûl sayılıp
maaş alabiliyor. Bu süre 18 ay olarak uygulanırken bazı
hastalıklarda 12, bazılarında ise 24 ay olabiliyor. Kanser
hastalarının teşhisten itibaren 1 yıl içinde başvurmaları şartıyla
sağlık kurulu raporu aranmaksızın yani yüzde 60 şartına
bakılmaksızın malûllük aylığı bağlanabiliyor. Süre sonunda kanser
hastalığına bağlık olarak çalışma gücü kaybına bakılıyor. Kayıp
yüzde 60 ve yukarı ise malûllük aylığı devam ediyor. Yüzde 60 ve
altında ise ya da iyileşmişse maaş ödemesi kesiliyor.