Çok uzun yıllar önce, yurtdışında yüksek lisans eğitimi alırken, girdiğimiz ilk yazılı sınavın sonucu doldurduğumuz defterin üzerine yazılı notla iade edildiğinde, kantinde çayımızı-kahvemizi yudumlarken, samimiyet kurmuş olduğum devre arkadaşıma kendi notumu gösterip onunkini öğrenmeye çalışmıştım.
Müthiş irkildiği bugün bile gözümün önünde.
Bizde sınav sonuçlarının dersliklerin kapısına asıldığı için kimin ne not aldığı herkesin bilgisi dahilindedir. Orada öyle değilmiş, alınan notlara herkes günahını saklar muamelesi yaparmış. “Senle ben ve diğer arkadaşlar rakibiz, yarıştayız, ne aldığımı sen ve diğerleri bilirse rekabet ortadan kalkar, yarış gereksiz hale gelir” demişti o arkadaş.
Rekabetçi sistemin yararını orada en çok ben gördüm.
Para konusu, kimin ne kadar maaş aldığı da oralarda pek konuşulmaz.
Çalıştığım bir gazetede maaşımı ödeyecek görevli ödemeyi yaptığına dair imza atmamı istediği belgeyi uzattığında, ismimin ve maaşımın yazılı olduğu bölgenin altında ve üstünde diğer meslektaşlarla ilgili bilgileri de görmek mümkün oluyordu. Bireysel kağıtlara imza attırma neden sonra düşünülebilmişti.