İngiltere merkezli yeni tarihli bir rapor Doğu Akdeniz’e odaklanıyor. 1958’den beri faaliyet gösteren ABD ve İngiltere devletleriyle bağlantılı Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nün (International Institute for Strategic Studies: IISS) Kasım 2023 tarihli “Doğu Akdeniz’de Türbülans: Jeopolitik, Güvenlik ve Enerji Dinamikleri” başlıklı raporunda bölgedeki güçler dengesi masaya yatırılıyor.
Mütevelli heyetinde eski CIA Başkanı John Brennan’ın da bulunduğu IISS’nin, ABD, İngiltere Savunma Bakanlıkları ve NATO ile kurumsal, CIA ve İngiliz istihbarat teşkilatları ile de gayrı resmi ilişkileri bulunuyor.
IISS raporunda, Türkiye ağırlıklı bir yer tutuyor. Raporda şöyle deniyor:
“Bir yanda Türkiye, diğer yanda Kıbrıs ve Yunanistan arasında, muhtemelen Fransa’nın da katılımıyla, gerginlik ve restleşmenin yeniden başlaması olasılığı, mevcut kırılgan yumuşamanın tepesinde asılı durmaya devam ediyor.”
İki yıllık geniş kapsamlı bir çalışmayla hazırlandığı belirtilen raporda, Türkiye’nin bölgede son dönemdeki politikaları şöyle değerlendiriliyor:
“Türkiye ekonomik zorunluluklar nedeniyle bölgedeki sert politikalarını yumuşattı, ancak ülkenin stratejik yönelimi şu anda görünürdeki müttefiklerinin çoğuyla çelişiyor. (…) bölgesel tepkiler ve ekonomik gereklilikler Mavi Vatan’ın maksimalist denizcilik duruşunu ılımlı hale getirmiş ve bölgesel ilişkilerde buzların erimesine yol açmıştır. Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki çıkarlarını gözetmesi, başta ABD ile olan değişken ilişkileri ve Rusya ile olan karmaşık rekabeti olmak üzere diğer birçok çıkarına ve ilişkisine de bağlıdır.” (IISS, Kasım 2023)