Çok değil, bundan on yıl kadar önce, 2007’de 1 lira yaklaşık 75 cent’ti geçen hafta itibariyle 22 cent oldu. Nedir? Lira son 10 yılda yüzde 70 değer kaybetti. Bundan 10 yıl önce, Amerikalılar, bir Türk Lirası almak için 75 Amerikan kuruşu ödüyorlardı; geçen hafta itibariyle, 22 Amerikan kuruşu veren bir Türk Lirası edinebilir hale geldi. Bizim oralarda eskiler buna, para pul oldu derlerdi. Nitekim Türk Lirası hakikaten pul oldu. Şimdi akıllardaki sorulara bakalım. Türk Lirasına yeniden itibar kazandırmak mümkün müdür? Evet. Türkiye, tek başına, Türk Lirasına itibar kazandırabilir mi? Evet. Peki, neden yapmıyor? Bilmem. Yapmalı mıdır? Geç bile kaldı. Gelin anlatayım.
Liranın pul olma süreci 2007’de başladı
Önce ilk tespiti hemen yerine koyalım. Türk Lirası’nın itibarsızlaşma süreci yeni başlamadı. 2007’den beri aslında lira bayır aşağı gidiyor. Nedir 2007? Türkiye’nin ekonomiyi, yapısal reform sürecini filan bir kenara bırakıp, siyaseti öne çıkarttığı tarihtir. Bana sorarsanız, bunun en önemli işareti, 2007 sonrasına egemen olan hendek siyasetidir. 2007, herkesin kendi hendeklerinin arkasından ötekine laf yetiştirmeye başladığı tarihtir.
2007’den itibaren hendek siyaseti hayatımızı esir aldı
2002-2007 arasında Türkiye, Avrupa Birliği süreci için anayasasını önemli ölçüde değiştirdi. Bu dönem içinde, bütün değişiklikler mecliste iktidar ve muhalefetin oylarıyla güle oynaya gerçekleştirildi. 2007’den bugüne yaptığımız anayasa değişikliklerini ise referandum vasıtasıyla, hep itişerek, kavga ederek yaptık. Şimdi sorsanız herkesin niye öyle yaptığımıza dair pek güzel, mantıklı açıklamaları vardır. Ama benim söylediğim yalnızca şu: Böyle yaptık ama iyi olmadı.