Aşırı iklim olayları en sıcak konular arasında. Almanya’daki rekor yağışlarda çok sayıda insan öldü, 200’e yakın kişi kayıp. Çin’de, Karadeniz’de seller ağır zarara yol açtı. Bu konularda önemli bilimsel çalışmalara imza atan İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu ile iklim değişikliği, afet yönetimi ve şehirleşme sorunlarını konuştum.
Önümüzdeki günlerde bizi nasıl havalar bekliyor?
Ayın sonuna doğru yağışlar doğuya doğru kayacak ve daha sıcak Türkiye ile karşılaşacağız. Karadeniz’den gelen sıcak ve nemli hava dağlardan yükseldiği zaman “dağ sağanakları” dediğimiz şeye neden oluyor. Bunlar bizim İstanbul gibi şehirlerde gördüğümüz gök gürültülü sağanaklardan daha etkili.
Şehirleşmede hangi hataları yapıyoruz?
Düz olması nedeniyle dere yatağına yol yapılıyor, vatandaş da gelip dükkânını/evini buraya inşa ediyor, mahalleler kuruluyor ve büyük sorun başlıyor. Yapılaşma durdurulamıyorsa dere yatağına daha dayanıklı binalar yapılmalı. En az 100 yıllık, 200 yıllık yağışlara bakıp o seviyenin üzerinde girişleri olan konutlar yapmak lazım. Riskli yerlere sıfır giriş bina yanlış, bodrum kat yapmak ise olacak iş değil. İnsanlar “Hayatımda böyle şey görmedim” diyor. Evet normal; çünkü insan ömrü, doğal hadiseleri referans almak için çok kısa. Yeni ve eski köprülere bakın. Geçen zaman içinde bir medeniyet gerilemesi olduğunu görürsünüz. Her yere tek tip bina yapıyoruz.
Toplumsal farkındalık ve medyanın yaklaşımı nasıl?