Hayatımızın adeta bir parçası haline gelen akıllı telefonların,
sağlığımızı ne denli tehdit ettiğini biliyor musunuz? Kalp
hastalıklarından kansere, Alzheimer'dan uyku bozukluklarına kadar
pek çok hastalığın sebebi arasında akıllı telefon kullanımı yer
alıyor. King's College London ve Cardiff Üniversitesi'nde uyku ve
teknoloji arasındaki ilişkiyi inceleyen araştırmalar sonucunda,
akıllı telefon veya tabletlerin yatmadan önce kullanımının,
uykusuzluğa neden olduğu ve ertesi gün sosyal hayata adaptasyon
sorunlarına yol açtığı ortaya konulmuştur. Özellikle telefondaki
sosyal medya uygulamalarının arka planda sürekli açık olması,
telefonun kullanılmadığında bile kullanıma teşvik ettiği
gözlemlenmiştir. Yine katılımcıların uyudukları zaman akıllı
telefon kullanımlarına bakıldığında, telefonla ilgilenme süresi ve
uyku kalitesi arasında ilişki olduğu belirtilmiştir. Uyku öncesi
telefonla fazla vakit geçiren katılımcıların, uyku kalitesinin daha
düşük olduğu saptanmıştır. Araştırma sonuçları PLOS One dergisinde
yayınlanmıştır.
MAVİ IŞIK UYKU KALİTESİNİ ETKİLER
Akıllı telefonların ve tabletlerin uykusuzluğa neden olmasındaki
diğer bir sebep mavi ışıktır. Bu ışık, gözbağımızın arkasındaki
özel hücreler tarafından toplanır ve beyne iletilen uyku
sinyallerini bozar. Ayrıca mavi ışığın tümü melatonin yani uyku
zamanlamasına ve sirkadiyen ritimlere yardımcı olan hormona baskı
yapar. Geceleri, melatonin seviyemiz gündüze oranla daha yüksektir.
Ancak mavi melatonin seviyesi mavi ışıktan olumsuz etkilenir.
2013'te Rensselaer Politeknik Enstitüsü'ndeki bilim adamları 13
kişi üzerinde yaptıkları bir deneyde, bireylerden yatmadan iki saat
önce elektronik tablet kullanmalarını istemiştir. Deneklerin bir
kısmı tablet kullanırken mavi ışıkları filtreleyen portakal renkli
gözlük takmış, diğer bir kısmı ise çıplak gözle mavi ışığa maruz
bırakılmıştır. Araştırmalar sonucunda turuncu gözlük kullananların
melatonin hormon seviyeleri daha yüksek çıkmıştır.