Merakla beklediğimiz Ramazan Bayramı geldi çattı. Türk
toplumunun geleneklerinde yer alan ikramlar bayramın olmazsa
olmazlarından. Çalınan her kapıda revaniler, pastalar, baklavalar,
kısacası şeker ile hazırlanmış bir tatlının önünüze gelmemesi
neredeyse mümkün değil. Şeker, özellikle rafine beyaz şeker, birçok
tatlının ana besin kaynağıdır. Bayramı fırsat bilip sizlere şekerin
bedeninize yaptıklarına ve bayramda sağlıklı beslenmeye değinmek
istiyorum...
MEYVE SUYU TÜKETMEYİN
Sofra şekeri, esmer şeker, mısır şurubu veya tatlandırıcıları
içeren herhangi bir ürün… Sonuç olarak bu tatlılar tıkanmış
damarlara, hipertansiyona, kalp yetmezliğine ve diğer kalp
hastalıklarına yol açabilir. Günümüzde şekerin damarlar üzerinde
tıkanmaya neden olduğu biliniyor. Bu sebeple herkesin, özellikle
şeker tüketimi konusunda herhangi bir hastalığa sahip olmasa dahi
dikkat etmesi gerekir. Ayrıca Amerikan Kalp Birliği, günde altı
tatlı kaşığından fazla ilave edilmiş şeker önermiyor. Bu sebeple
özellikle bayram ziyaretlerinde pasta, baklava, börek gibi yüksek
oranda şekerli gıdalardan ziyade meyve gibi doğal ürünleri tercih
etmelisiniz. Ayrıca her fırsatta söylediğim gibi meyve suları da
masum değil. Bu sebeple meyve suları gibi kan şekerinizi hızla
artırabilecek içecekler yerine meyvenin kendisini tüketmeniz çok
daha faydalı bir seçim olacaktır.
TEK ZARARI KİLO ALDIRMAK DEĞİL
Şekerin sağlığa olan zararlarına gelirsek... Şeker, son yıllarda
insan sağlığının en büyük düşmanı olarak ilan edilen yegane gıda
maddesidir. Hakkında yapılan araştırmaların sayısı arttıkça şekerin
nasıl bir katil olduğu gerçeği gün yüzüne çıkmaya devam ediyor.
İnsanoğlunun yaradılışında tanımlanmamış olan şeker, bedenimizin
sahip olduğu tüm sistemi altüst ediyor. Fakat bunu bile bile ondan
vazgeçemiyoruz. Şeker yediğimizde beynimiz haz duymamıza neden olan
dopamin adlı hormonu salgılar. Bunun neticesinde daha çok şeker
yemek isteriz. Yapılan araştırmalar; eroin, morfin ve şekerin insan
beyninde aynı reseptörleri harekete geçirdiğini gösteriyor. Yapılan
son araştırmalar şekerin; böbrek hasarı, kalp hastalığı ve hatta
kanser riskinizi artırdığını, en çok korktuğunuz hastalıklarla
bağlantılı olduğunu gösterdi.
MISIR ŞURUBUNA DİKKAT!
Biz doktorlar, yapılan araştırmaları değerlendirdiğimizde, yüksek
fruktozlu mısır şurubunu, yüzyılın en kolay ulaşılabilir zehri
olarak adlandırıyoruz. Yüksek fruktozlu mısır şurubu, tüm gıdalar
arasında en tehlikelilerinden birisidir. Eğer alışveriş sırasında
etiket okumayı ihmal ediyor ve ne yediğiniz konusunda yeterli
bilgiye sahip olamıyorsanız, büyük ihtimalle farkına bile varmadan
birçok kez bu tehlikeli karbonhidratı yiyip içmişsiniz demektir.
Özellikle her fırsatta tüketmekten kaçınmanızı önerdiğim hazır
meyve sularında, tatlılarda, ekmeklerde tükettiğiniz yüksek
fruktozlu mısır şurubu, sizi doyurmak yerine daha çok acıktırarak,
daha fazla yemek istemenize neden olacaktır.
TERCİHLERİNİZDE AKILCI OLUN
Amerikan Kalp Birliği, günde altı tatlı kaşığından fazla ilave
edilmiş şeker önermiyor. Bu, yaklaşık 100 kaloriye eşdeğer şeker
demek. Bu miktar, bir kutu meşrubattakinden bile daha az!
Ülkemizdeki net rakamı bilmiyorum fakat Amerikan toplumunun günlük
şeker tüketimi bu değerin tam dört katı. Çözümü ise basit: İşlenmiş
şeker içeren besinleri almıyoruz veya yemiyoruz.
BAYRAMDA SAĞLIKLI BESLENİN
Ramazan Bayramı'nda sıkça karşımıza çıkan şekerin sağlığa karşı
olumsuz yönlerinden bahsettik. Peki Ramazan Bayramı'nda sağlıklı
beslenme nasıl olmalı? Ramazan Bayramı'nı sağlıklı geçirmek
istiyorsanız önerilerime kulak verebilirsiniz.
PORSIYONA DIKKAT EDIN
Bayramda belki de en zor konulardan birisi, gidilen misafirliklerde
sunulan ikramlardan tatmamak veya onları kibarca geri çevirmek.
Tabii ki önerim ikramlardan hiçbir şekilde tatmamanız değil ancak
gittiğiniz bir ziyarette ikramların porsiyonuna dikkat ederek bu
süreci doğru şekilde yönetebilirsiniz. Özellikle tansiyon
yükselmesi, şeker yükselmesi, reflü gibi ciddi sağlık sorunlarıyla
karşılaşmamak için ikramların porsiyonuna dikkat etmenizi özellikle
öneririm.
AYNI ANDA YEMEYİN
Bayram denilince akla gelen ilk tatlı elbette baklavadır. Birde bu
tatlıyla birlikte ikram edilen börekler hızlı kilo artışına ve kan
şekerinin ani şekilde yükselmesine yol açabilir. Tek seferde mümkün
olduğunca bu ikiliyi tüketmekten uzak durun.
KAHVALTI EN ÖNEMLI ÖĞÜN
RAMAZAN Bayramı sabahı belki de tüm ailenin birlikte olduğu büyük
kahvaltı sofralarının kurulduğu en önemli saatlerden birisidir. Bu
noktada dikkat etmemiz gereken konu; kızartmalar, hamur işleri,
börekler gibi sağlığa zararlı ve sindirim sistemini yorabilecek
gıdalardan ziyade yumurta, peynir, tam buğday ekmeği gibi
yiyecekleri tercih etmeniz. Çünkü bu tür yiyecekler midenizi
yormayarak güne sağlıklı bir şekilde başlamanızı sağlar.
HAZIRLAYACAĞINIZ TATLILARIN SÜTLÜ OLMASINA DIKKAT EDIN
ÖZELLIKLE Ramazan'da metabolizmanın yavaşlamasıyla daha fazla kilo
alabilirsiniz. Bu durumun önüne geçebilmek için hazırlayacağınız
tatlıların sütlü olmasına özen gösterin.
BOL SU TÜKETIN
SU ihtiyacının daha da arttığı bu dönemlerde halsizlik, baş
dönmesi, dikkat dağınıklığı gibi etkileri önleyebilmek için gün
içinde kişiden kişiye değişen fakat ortalama 2-2.5 litre olan su
ihtiyacını mutlaka karşılamak gerekir. Bu durum, yavaşlayan
metabolizmayı biraz daha hızlandırmanıza yardımcı olacaktır.
BESLENMENIZE DIKKAT EDIN
KARBONHIDRATLAR yani nişastalı tüm gıdalar hızlı tokluğa ve erken
açlığa sebep olurlar. Bayramda dengeyi iyi korumak kaydı ile uzun
dönem tokluk hissi oluşturan proteinden zengin beslenmek çok
önemli. Süt ve süt ürünleri başta olmak üzere, et ve diğer
proteinli gıdaları tüketin.