Varis, estetik görünümün yanı sıra ayaklarda yanma, derinden
hissedilen bacak ağrıları, zonklama, karıncalanma ve kramplara
sebep olan genellikle kadınlarda daha sık görülen bir hastalıktır.
Türkiye'de 20-70 yaş arasındaki insanların en az yüzde 50'sinde
görülen varis hakkında bilmeniz gerekenleri bu haftaki yazımda
bulabilirsiniz. Varis, cildin yüzeyinde daha çok bacaklarda görülen
mavi-yeşil şişen, genişlemiş damarlardır. Vücudun herhangi bir
bölgesindeki damarda varis olabilir, ancak en çok etkilenen
damarlar bacaklarınızdaki ve ayaklarınızdakilerdir. Varisli
damarlar, genellikle ağrılı değilken de rahatsızlık verebilir.
Varisin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, kısaca
toplardamarlardaki kapak yetmezliği sonucu ortaya çıkan bir
hastalıktır diyebiliriz. Bacaklarda çıplak gözle görülebilen bu
kabarık mavi-yeşil damarlar, kişide varis hastalığı olduğunun en
belirgin göstergesidir. En önemli oluşum nedeni olan ayakta ve dik
durmak, alt bedeninizin damarlarındaki basıncı artırır. Bu durumda
varis oluşumuna neden olur.
YAŞLANDIKÇA ARTIYOR
Yaz aylarında artış gösteren varisler, genellikle bir estetik
problem olarak görülürken tedavi edilmediği takdirde önemli bir
sağlık sorununa dönüşebilir. İşte varis hakkında bilmeniz
gerekenler:
Genetik en büyük risk faktörüdür
Varisli damarlara sahip olma riskinizi artıran birçok faktör
varken, genetik faktör bu nedenlerin başında gelir. Kısacası aile
öyküsünde varisli damarlara sahip bireyler varsa, sizde de varis
çıkma riski artar. Varisli damarların yüzde 70- 80'inden fazlası
genetik bir problemdir. Diğer risk faktörleri obezite, yaşlanma ve
hamileliktir.
Eğer bir tane varisiniz varsa, sayısı artabilir
Kötü haber verdiğim için üzgünüm. Ancak vücudunuzun bir yerinde
varisli bir damarınızın bulunması, başka bir yerde venöz
hastalığının gelişme riskini artırıyor.
BACAKLARDA AŞIRI ŞİŞME OLUR
Obez kişilerde varis oluşma riski daha yüksektir
Yapılan araştırmalara göre, aşırı kilolu ya da obez kişilerde varis
oluşması riskinin daha yüksek olduğu gösteriliyor. Bu riskin nedeni
henüz tam olarak bilinmese de, nedenlerden birinin kan dolaşımını
etkileyen venöz yetersizlik olduğu bilinir. Varisler, genellikle
bacaktaki damarlar zayıflayıp genişlediğinde ve damarların içindeki
küçük kapakçıklar fonksiyonlarını kaybettiğinde meydana gelir.
Sonuç olarak kan, damarlar boyunca etkili bir biçimde pompalanamaz
ve birikmeye başlayarak cilt yüzeyinin hemen altında görünen şişkin
damarlara yol açar. Bahsettiğim fazla kilo veya obezite ise bacak
ve ayaklarda aşırı şişmeye neden olarak kan dolaşımını olumsuz
etkileyebilir ve bu durum kan dolaşımını yavaşlatabilir. Ayrıca kan
dolaşımı, çoğunlukla beraberinde aşırı kilo ve obeziteyi getiren
hareketsiz yaşam tarzından da olumsuz olarak etkilenebilir. Yani
bunu, çift taraflı birbirini tetikleyen bir durum olarak
değerlendirebiliriz.
Hamile kadınlarda daha sık görülür
Kadınlarda daha sık görülen varisin araştırmalara göre, genellikle
hamile kadınlarda, hamile kalmayanlara oranla daha sık görüldüğü
gözlemlenmiştir. Bazı kadınların hamilelik öncesi dönemde varisi
bulunmasa da, hamilelik ve sonrasında varis şikayetlerinde artış
olduğu da bir diğer araştırma sonucudur.
Kilo vererek varisi engelleyin
Fazla kilolar, birçok hastalık gibi varis ve örümcek varisin de
tetikleyicileri arasında yer alır. Ayaklarınıza taşıttığınız fazla
kiloların her biri basıncın artmasına ve kan dolaşımının
zorlanmasına sebep olur. Zayıflayarak bu basıncı
azaltmalısınız.
Hareketsizlik olumsuz etkiler
Uzun süre oturmak, kan dolaşımını olumsuz etkiler. Eğer sürekli
oturmanızı gerektiren bir iş yapıyorsanız, her yarım saatte bir
kalkın ve ufak yürüyüşler yaparak kan dolaşımınıza destek olun.
YÜKSEK TOPUKLU GİYİNMEYİN
Varis sadece bacakta görülmez
Vücut ağırlığı ve yer çekiminin doğal basıncı nedeniyle varisli
damarlar en sık bacaklarda görülmesine rağmen, vücudun diğer
kısımlarında farklı şekillerde de varis damarları görülebilir. Yüz
ve boyunda kılcal damarların genişlemesi daha yaygındır. Örümcek
damarları ise vücudun çeşitli kısımlarında bulunabilir.
Hemoroidler, anüs çevresindeki genişlemiş damarlar da bir çeşit
varisli damardır.
Yaşam tarzı değişiklikleri riskinizi azaltabilir
Kontrol edemediğimiz birçok risk faktörü vardır, ancak sağlıklı bir
yaşam tarzını benimseyip kilonuzu kontrol edip uzun süre ayakta
durmaktan veya oturmaktan kaçınarak varis oluşma riskinizi
azaltabilirsiniz. Ayrıca belinizde veya üst baldırlarınızda sıkıntı
hissi uyandıran yüksek topuklu ayakkabı giymekten de
kaçınmalısınız.