Notos dergisi yıllık değerlendirmelerine yenisini ekledi. Bu sene yaptığı kapsamlı soruşturmada En Önemli 100 Çeviri’yi buldu. Bundan 10 yıl önce çevirisizlikten nasıl şikayet ettiğimi hatırlıyorum. Şimdi Türkiye harıl harıl kitap çeviriyor
6 Şubat 2017
Önce bir, hatta iki itirafta bulunayım. İlki şu: benim yazı
dünyasında adımla çıkan ilk ürünüm telif değil tercümedir. Wallace
Stevens'dan şiirler çevirmiştim. Geçen yılı da büyük bir çeviriyle
kapatmıştım: Resim Bugün. Beni gece gündüz uğraştırmıştı.
İkinci itirafım ise gönderdiğim listeyle ilgili. Türkçede, tüm
hayatım boyunca en sevdiğim, eşsiz diye nitelendirdiğim, gerçekten
de menendi bulunmaz çeviri Sabri Esat Siyavuşgil'in 7+7, 14'lük
hece vezniyle Edmond Rostand'dan çevirdiği Cyrano de Bergerac
manzum oyunudur. Akıl almaz bir şeydir. Çoğu tiradını elbette
ezbere biliyorum. Gelin görün ki, derginin sahibi ve yöneticisi
Semih Gümüş dostuma gönderdiğim listede onu yazmayı unuttum. Benim
böyle dalgınlıklarım çoktur. Sonra Semih'e ayrıca yazayım dedim.
Araya başka şeyler girdi. Bir de nasılsa o muhteşem çeviri listede
yer alacaktır diye düşündüm. Nitekim, öyle, listenin başlarında bir
yerde gördüm kitabın adını, sevindim.
Gelelim listeye ve meseleye...
Türkiye harıl harıl kitap çeviriyor. Bundan 10 yıl önce yazdığım
yazıları ve çevirisizlikten nasıl şikayet ettiğimi hatırlıyorum.
Oysa Türkiye'nin 1940'larda yaşadığı müthiş bir çeviri hamlesi var
ve o hamle bugün dünya çeviri literatüründe inceleniyor. Sonra bir
yavaşlama oldu. 1970'ler sol klasiklerin yarım yamalak
çevirileridir. Ama edebiyat çevirilerinde son dönemde büyük gelişme
gösteren yayıncılığa koşut olarak gerçekten üstünde durulması
gereken bir başarı sağlandı.