Başka görgü tanıkları yanında -Ermeni mezalimi yüzünden Çorum'a
göçmek mecburiyetinde kalan- babam ve onun amcasından
dinlediklerime göre asıl soykırımı, katliamı, mezalimi başta
Erzurumlular olmak üzere Müslüman ahali görmüştür.
Erzurum örneğine bakalım:
Ermenilerin acımasız işgal ve katliamına son vererek, Erzurum'u
kurtaran Kazım Karabekir, 12 Mart sabahını şöyle anlatıyor:
”Erzurum'da halk, gözyaşları içinde kimi babasını, kimi kardeşini,
yakılmış ya da süngülenmiş buluyor, saçlarını yoluyordu. Sokaklarda
canlılıktan bir iz bile kalmamıştı. Yerlerde çocuk, kadın ve
yaşlılar kanlar içinde yatıyordu...”
Ermeni çetelerinin yalnız son gece, Yani, 11-12 Mart 1918'de 3.000
Müslüman Türk'ü öldürdüklerini, Erzurum Rus 2.Topçu Kale Komutanı
Yarbay Twerdo Khlebov anılarında yazmıştır... Erzurumlular,
Tahtacılar semtinde Osman Ağa ve Mürsel Paşa konaklarına doldurulup
yakılmış ve katledilmiştir…
Ermeni mezaliminden kurtarıldığında resmi belgelere göre,
Erzurum'da 9.563 yerli Müslüman ahali, Taşnak Ermeni çeteleri
tarafından şehid edilmiştir...