''Mûsâ kavmine şöyle demişti: Allah'ın size lütfettiği nimeti hatırlayın. Hani O sizi, Firavun'un adamlarından kurtarmıştı. Onlar size işkencenin en kötüsünü reva görüyor, erkek çocuklarınızı kesiyor, kızlarınızı sağ bırakıyorlardı. Bunlarda size Rabbinizden büyük bir imtihan vardı. /Hani Rabbiniz, 'Eğer şükrederseniz size (nimetimi) daha çok vereceğim, nankörlük ederseniz hiç şüphesiz azabım pek şiddetlidir!' diye bildirmişti” (İbrahim: 6-7).
İyilik, yardım, nimet kimden gelirse gelsin önce Allah'a şükretmek; yani bu in'am ve ihsanın O'ndan olduğunu bilmek, O'nu övgü ile anmak, O'nun yaratma, irade ve rızası olmasaydı kimsenin iyilik yapamayacağını itiraf etmek gerekiyor.
İkinci şükür ve teşekkür ise Allah'ın, in'am ve ihsanına vasıta kıldığı kullara olacaktır. “Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır” fehvasınca insanların yaptığı iyilikler, yardımlar, alakalar unutulmayacak, gerektiği zamanda ve yerde anılacak, eğer imkan varsa iyiliğe iyilikle karşılık verilecektir.
Sevgili Peygamberimiz (s.a.) “İnsanlara teşekkür etmeyen Allah'a da şükretmez” buyurmuşlardır.
Evet böyledir. Çünkü şükür bir ahlak davranışıdır, şükür ahlakından mahrum olanlar bu konuda yalnız iyilik eden kullara değil, her şeyin sahibi ve maliki olan Allah'a şükretme hususunda da kusurlu olurlar.
Allah'a şükür yalnızca dil ile olmaz. Nasıl olacağı konusunda şâkir kulların, İslam büyüklerinin güzel sözleri vardır:
Sehl b. Abdullah: “Şükür açıkta ve gizlide Allah'a itaat ve günahlardan kaçınma konusunda elden gelen gayreti sarf etmektir”.
Birçok ârif şunu söylemişlerdir: