Şeyh Şamil bir başka deyişle İmam Şamil, Kafkasya’da dönemin dünyadaki beş büyük imparatorluktan biri olan Çarlık Rusyası’na karşı bağımsızlık ve özgürlük mücadelesi veren bir halk önderidir.
Emekli Tümgeneral Osman Pamukoğlu’nun Şeyh Şamil’i anlatan “Şamil” kitabı, İnkılâp Kitabevi’nden çıktı. Pamukoğlu, Kuzey Kafkasya halklarının siyasi ve dini önderi Şeyh Şamil’in hayatını sürükleyici bir romana dönüştürmüş.
GERİLLA SAVAŞI
Aslında Şeyh Şamil bir gerilla savaşı vermiştir. Seferlerinin ve akınlarının en büyük özelliği, akıl almaz biçimde hızlı oluşudur. Rus Savaş Bakanı Çernişev, Şeyh Şamil’in az bir kuvvetle Dağıstan’daki Rus birliklerinin çoğunu imha ettiğini imparatora anlattığında; Çar I. Nikola’nın dudaklarından şu sözler dökülür:
“Hiçbir zaman mücadele etmememiz gereken bir adama karşı savaşa girdik!”
1829 yılı sonlarında Karadeniz kıyısındaki Rus birliklerinin komutanı General Rayevski Çerkez kabilelerinin en savaşçılarından biri olan Sapsağlar kabilesinin şefi Amirhan Bey’e, Rus Çarı’nın “Türk Sultanıyla” yaptığı antlaşmayı tebliği eder. Osmanlılar, Edirne Antlaşması gereğince, kendi egemenliğinde olan Kırım Hanlığı'na bağlı Batı Kafkasya üzerindeki haklarını Rusya’ya bırakmıştır. Kırım Hanlığı’nın toprakları Kırım yarımadasının ötesinde, Azak Denizi’ne kadar uzanmaktadır. Bu topraklar Kafkas dağlarının eteklerinde Kuban Nehri tarafından sulanan ovaların büyük bir kısmını da kapsamaktadır.