Gazetelerin var olma nedenlerinin başında insanların ihtiyaçları
gelir. İnsanlar haberlere ihtiyaç duyarlar. Yakın ve uzak
çevrelerinde, gözleriyle göremedikleri yerlerde, neler olup
bittiğini bilmek, öğrenmek isterler. Çünkü hayatlarını tanzim
ederken, gelecekle ilgili planlar yaparken bu bilgiler onlara
lazımdır.
İdil Alperen işte bu insanlardan biri... 1 Ekim 2002 doğumlu,
Çekmeköy'de oturan bir lise öğrencisi. Geçtiğimiz hafta sonunda 16.
yaş gününü kutlamak amacıyla evinde bir davet düzenlemek istedi.
Davet edeceği arkadaşlarını ulaşım konusunda bilgilendirmek için
internette tarama yapmaya başladı.
Bir süredir Çekmeköy metrosunun yakınlarda açılacağı konuşuluyordu.
İdil Alperen konuyla ilgili araştırmasını yaparken Sabah
gazetesinde bir habere rastladı. Habere göre Çekmeköy Metrosu 27
Eylül 2018'de açılacaktı.
'Sona gelindi'
18 Eylül'de Sabah'ta yayımlanan Furkan Kara imzalı haberin başlığı
Çekmeköy metrosunda Sona Gelindi şeklindeydi.
Habere göre 'Müjdeyi veren İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
Mevlüt Uysal, 'Metromuz zaten bitti. Deneme sürüşleri yapılıyordu.
27 Eylül'de açılmak üzere sürüşlere başlanmıştır' demişti.
Bazen bir harf nasıl da her şeyi değiştiriyor...
Okurumuz benimle temas kurup durumu anlattı ve Sabah gazetesinin
haberine güvenip güvenemeyeceğini sordu. Kendisinden konuyu
araştırmak için biraz zaman istedim ve araştırmamı tamamladığımda
kendisine üzücü haberi verdim: Çekmeköy Metrosu 27 Eylül'de değil
ekim sonlarında açılacaktı.
Peki, nasıl olmuştu da Sabah böyle bir habere imza atmıştı?
Ses kaydı var mı?
Muhabirimiz eğitim öğretim yılının açılışında TBMM Başkanı ve
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı'nın katıldığı bir programı
takip etmişti. Program sırasında söz metronun açılışına gelmiş ve
güya belediye başkanı müjdeyi orada vermişti.
Aynı programı takip eden çok sayıda gazeteci vardı fakat bu haber
sadece Sabah'ta yer almıştı. Muhabirimiz sorularım üzerine elinde
ses kaydının mevcut olduğunu ifade etti fakat talep etmeme rağmen
henüz bu kaydı benimle paylaşmadı.
Benzer şekilde, Anadolu Ajansı'nın da bir haberin içinde
kendisininkine benzer ifadelere yer verdiğini iletti fakat bu
ifadelere de ulaşamadım.
Yanlış anlama
Büyükşehir Belediyesi'nin basın bürosuyla iletişime geçtim.
Görüştüğüm yetkililer haberin bir yanlış anlamadan kaynaklandığını
ve çıkar çıkmaz ilgilileri bilgilendirdiklerini söylediler.
Onların iddiasına göre Mevlüt Uysal '27 Eylül'de açılacaktır'
dememişti; '27 Eylül'de açılacaktı' demişti. Üstelik konuşmasının
devamında duruma açıklık getirmiş, '27 Eylül'de açmayı
planladıklarını fakat fren sistemiyle alakalı bazı testlerin
tamamlanması için açılışı ekim sonuna tehir ettiklerini'
söylemişti.
Kesin bir tarih vermemişti.
Neticede 27 Eylül tarihi geçmişte kaldı ve metro o gün açılmadı.
Yani haber zaman tarafından kesin bir şekilde yalanlanmış oldu.
İtirazlar ve sonuçları
Geliyoruz meselenin bir başka boyutuna. Görüştüğüm yetkililer
haberi görür görmez itiraz ettiklerini söylediler. İtirazlarını hem
yazı işlerine hem de internet servisine iletmişlerdi.
Bugün 1 Ekim. Haberin doğru olmadığının anlaşılmasının üzerinden 4
gün geçti. Haberin yayımlanması üzerine yapılan kesin itirazların
üzerinden 13 gün geçti. Buna rağmen sözünü ettiğimiz haber Sabah
gazetesinin internet sayfasında hiçbir şekilde tadil edilmeksizin
duruyor.
Bence bu da ciddi bir sorun. İdil Alperen, Okur Temsilcisi ile
iletişim kurduğu için gerçeği öğrendi belki ama bunu yapmayan ve
haberi okuyup sorgulamadan inanan çok sayıda okurun hayal
kırıklığına uğramış olması muhtemel. Çünkü gerçekleşmeyen
beklentilerin hayal kırıklığına yol açtığı bir sır değil.
Düzeltme mekanizması
Bu tarz hadiselerin önüne geçmek için düzeltme mekanizmasının daha
hızlı ve kesin bir biçimde işlemesi gerekiyor. Özellikle eksik ya
da yanlış olduğu kesin olarak bilinen haberlerde.
Tek çözüm haberin kaldırılması değil. Hatta kaldırmak yerine aynı
haberin altına düzeltme girmek daha etik bir çözüm. Bu sayede
okurlar hadisenin serencamına dair de bilgi sahibi olabilirler.
Bu da bir başka okurumuzun sitemi idi. Okur Temsilcisi'nin
yazılarına rağmen şikâyete konu haberlerin olduğu gibi kalmasından
yakınıyordu. Dilerim bu tarz şikâyetler dikkate alınır ve hatalar
mağduriyete yol açmadan düzeltilir.