İngilizcede dummy kelimesi -af buyurun- aptal, mankafa, salak, enayi gibi anlamlara gelir. Dolayısıyla “for dummies” ifadesi aptallar için, salaklara göre diye Türkçeye çevrilebilir. Ama aslında Amerika’da ve Avrupa’da popüler referans kitaplarının “for dummies” başlığıyla yayınlanması bazı temel konuların uzman olmayan amatör okurlara hitaben anlatıldığını, yani bu kitapların “aptalların bile anlayabileceği kadar basit içerikte olduğunu” ifade etmek için. Biraz da ironi tabii… Ne var ki bu tür serilerden Türkçeye çevrilen kitaplar bizde “amatörler için” veya “yeni başlayanlar için” gibi başlıklarla yayınlanıyor senelerdir. Çünkü adı üstünde aptallar için yazılmış bir kitabı okumayı kendisine yakıştırmaz bizim millet! Geçenlerde KARAR’ın Görüşler sayfasında çıkan “Yeni Başlayanlar İçin Hukuk Devleti” başlıklı yazı da ele aldığı konunun “abc”sini bir çırpıda özetlemesi bakımından dikkat çekiciydi. Ama böyle bir yazının bile “şerh”ini yapmakta fayda olabilir. Prof. İskender Öksüz bu yazıda “algoritma” kavramından hareketle hukuk düzeninin veya kuralların egemenliğinin kurumların ve toplumların ayakta kalabilmeleri için neden zorunlu olduğunu süzme ahmakların bile rahatlıkla anlayabileceği basitlikte izah ediyor. Ama tabii yazı ahmaklar için değil, aklı başında insanlar için kaleme alınmış. Okumamış olanlara bulup okumalarını öneririm.
İbrahim Kiras
Karar Gazetesi