Türkiye’nin bir türlü bitmeyen laiklik tartışması çerçevesinde CHP’nin politik pozisyonu da daima tartışma konusudur. Daha doğrusu bu meselenin temsil zeminidir. Bugünkü parti yönetiminin geçmişten devralınmış olan “jakoben siyaset” mirasını terk etme niyeti veya eğilimi de Türk toplumunun gelişme ve değişme süreçlerinden bağımsız ele alınamaz. Aslına bakarsanız, cumhuriyet devrinin laiklik siyasetinin iki yüzü var. İlki daha II. Mahmut devrinde devlet politikası olmuş olan modernleşme/sekülarizasyon çabalarının devamı olması. İkincisi bu siyasetin toplumsal katılımı/rızayı dışlayarak sürdürülme anlayışı, yani jakoben karakteri. Haddizatında II. Mahmut’un ıslahat siyaseti de jakoben karakterdeydi. Tanzimat oligarşisinin ve II.