Üstadın “maddî ve manevî hukuk-u ibâda (kul haklarına) tecavüz etmemek ve hukukullahı (Allah’ın hukukunu) da bihakkın ifa etmek” olarak tanımladığı (Mesnevî-i Nuriye, s. 129) “salih amel” kavramı Kur’an-ı Kerimde çok geçiyor. Bunların çoğu da “iman edenler ve salih amel işleyenler” şablonunda.
(Konuya giriş niteliğindeki “Salih amelde öncelik kul hakkına girmemekte” başlıklı bir yazımız 24.9.17’de yayınlanmıştı.)
İman ve salih amel mesajının tekrar tekrar vurgulandığı ayetlere ve öncesiyle sonrasıyla bağlamlarına baktığımız zaman, konu daha da açıklık kazanıyor.
Örneklerinden biri Nisa Sûresinde:
“İman edip salih amel işleyenleri, ebediyen kalmak üzere, altından ırmaklar akan Cennetlere koyacağız” müjdesiyle başlayan 57. ayetin ardından 58’de deniyor ki:
“Allah size emanetleri ehline vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder.”
Demek ki emanetleri ehline vermek, her işi erbabına ve ehil olana tevdi etmek, bu meyanda devlet idaresini de bu vasıflara sahip olanlara teslim etmek imanın ve salih amelin gereklerinden biri.
Ehil olmanın en önemli şartlarından biri de adaletle hükmetmek. Zaten kul hakkına riayetin birinci şartı adalet. Adaletin olmadığı yerde en çok zarar gören şey, kul hakkı. Güncel ve yakıcı örneklerini, 15 ayı sona ererken bir kez daha uzatılmak istenen OHAL sürecinde görüyoruz.
59. ayet önceki mesajları tamamlıyor:
“Ey iman edenler! Allah’a itaat edin. Peygambere ve sizden olan idarecilere de itaat edin. Birşeyde ihtilafa düşerseniz çaresini Kur’an ve Sünnette arayın.”
Buradaki “sizden olan idareciler”in ehil olması, kendilerine tevdi ve emanet edilen görevleri hakkıyla ve adaletle yerine getirme hassasiyeti taşıması çok önemli.