19. Yüzyıl'ın ortalarından bu yana dünya ekonomi-politiği,
petrolle başlayıp, günümüzde nükleer, yenilenebilir, füzyon
enerjisiyle süregelen acımasız ve kanlı bir rekabetin, savaşın
içinde. Her iki dünya savaşının da tetikleyici unsurlarından biri
konumunda olan enerji savaşı, ABD'nin kapitalist sistemin
liderliğini 1941'de üstlenmesi ve 1950'den itibaren sömürgecilik
hareketinin çözülmeye başlaması ile birlikte, büyük ölçüde
durulmuştu. IMF, Dünya Bankası, Birleşmiş Milletler ve NATO'nun
devreye girmesiyle, ABD Kuzey-Kuzey İttifakı'nın da patronu oldu.
2000'lı yılların başından itibaren yükselişe geçen Güney-Güney
İttifakı ise, 2008 küresel finans krizi sonrasında, dünya ekonomi
politiğindeki ağırlığını hızla artırmaya başladı ve 60 yıllık
Kuzey-Kuzey İttifakı'nda çatlama ve çözülme belirtileri
gözlemlemeye başladık. Bugün, ABD ile İngiltere ve AB arasında
ticaret ve enerji savaşlarının hızlanmasıyla, çatlaklar
derinleşiyor gözüküyor.
Baltık Denizi doğalgaz hattı anlaşması ile ülkesi Almanya üzerinden
Rusya'nın Avrupa enerji pazarındaki etkinliğine katkı sağlamış olan
eski başbakanlarından Schröder, siyasi kariyeri sonrası Gazprom
Avrupa'nın yönetim kurulu başkanı olmuştu. Schröder, geçtiğimiz
hafta da Rusya'nın en büyük petrol üretici firması Rosneft'in
Denetleme Kuruluna seçildi. Rusya'nın Doğu Ukrayna'daki askeri
harekâtı nedeniyle, ABD ve AB'nin aldığı kararlar doğrultusunda,
Rosneft, 2014 sonbaharından bu yana AB'nin yaptırım listesinde.
Schröder ise, bu görevlerle Avrupa ve Almanya'nın enerji ihtiyacını
güvence altına almaya katkı sağlamayı hedeflediğini belirtiyor. 44
yıl sonra, enerjideki ihracat yasağını kaldıran ABD ile Rusya
arasındaki enerji rekabeti, Ortadoğu'dan Körfez'e, Orta Asya
steplerinden Alpler'e kadar uzanmış durumda. Irak ve Suriye de
kanlı enerji kapışmasından ne yazık ki nasiplerini almış durumda.
ABD ile menfaatleri giderek ayrışmakta olan İngiltere ise hayli
sessiz.
Şimdi, ABD ile AB arasındaki ticaret savaşı tırmanırken, Boeing ve
Kanadalı Bombardier arasındaki gerilim, İngiltere'ye de sıçramış
durumda. Boeing'in şikâyetiyle ABD yönetiminin Bombardier jetlerine
uygulama kararı aldığı yüzde 220'lik gümrük vergisi, Kuzey
İrlanda'daki fabrikayı zora sokunca, İngiltere Savunma Bakanı da
Boeing'in bu tavrına, savunma ihalelerinde sıkıntı yaşabileceği
uyarısıyla cevap verdi. Kuzey-Kuzey İttifakı'nda menfaat çatışması
tırmanırken, Rusya, Çin ve İran'la olası stratejik işbirliği
fırsatlarını göz ardı etmeyelim.