1. Yüzyıl'dan 1750 Sanayi Devrimi'ne kadar bugün Çin ve
Hindistan'a ait olan topraklar dünya mal ve hizmet üretiminin
yüzde 50 ile 60'ını karşılamaktaydı. Aynı dönemde,
bugün Türkiye, Mısır, Yunanistan ve İran'a ait topraklar ise
yüzde 8 ile 10'unu. Osmanlı İmparatorluğu'nun en
güçlü olduğu dönemde dünya mal ve hizmet üretimindeki payı
yüzde 6'ydı. 1. Dünya Savaşı sonrası bu pay
yüzde 0,5'e gerilemişti.
Çin ve Hindistan'ın payı ise yüzde
25'e. 2. Sanayi Devrimi ile birlikte ABD, Birleşik Krallık
ve Kıta Avrupası'nın payı ise yüzde 50-60 bandına
oturdu. Rusya yüzde 10'lara dayandı. Bu
dönem, tarihi ticaret koridoru konumundaki İpek Yolu ve Baharat
Yolu'nun yerini deniz ticaret koridorlarının aldığı bir
dönemdi.
1869'da yoğun kullanıma açılan ve bugün kadar geliştirilen
Süveyş Kanalı Asya'da üretilen
ürünlerin Akdeniz ve Avrupa'ya kolayca ulaşması adına, 1914'de
devreye giren Panama Kanalı ise
Pasifik Okyanusu...
Kerem Alkin
Sabah Gazetesi