GÜNÜN TARİHİ: 14 EYLÜL 1908
Orijinal ismi “Ahrâr-ı Osmâniye Fırkası” olan ilk anamuhalefet
partisi, 14 Eylül 1908’de kuruldu. (Bazı kaynaklar, resmî müracaatı
18 Eylül’de gösteriyor.)
Siyasetten çok komitacılıkla iştigal eden “İttihatçılar”ın en ciddî rakibi olarak kurulan ve pek yakında yapılacak genel seçimler için hazırlık çalışmalarını başlatan Ahrar Fırkasının yönetim kadrosunda yer alan bazı isimler şöyle: Nureddin Ferruh (Kâtib-i Umumî/Genel Sekreter), Dr. Nihad Reşad, Ahmet Fazıl, Kıbrıslı Tevfik, Celâleddin Arif, Melih Said, Namık ve Şevket Beyler.
Bu siyasî hareketin fikrî arka planda (bir cihette idolleri) ise, Prens Sabahaddin Bey, Mizancı Murad Bey ve Hasan Fehmi Bey gibi ilim ve fikir adamları bulunuyordu.
* * *
Ahrâr-ı Osmaniye Fırkasının (AOF) en büyük şanssızlığı, kuruluşundan iki ay-üç ay sonra genel seçimlerin yapılmasıydı. O tarihte, seçimler hemen bir gün içinde bitirilemiyordu. Kesin sonuçların belirlenmesi, günler, bazen haftalar alıyordu. Aralık ayının ikinci haftasında Meclis-i Mebusan’ın resmî açılışı yapıldığına göre, AOF’nin ne kadar hazırlıksız yakalandığı kendiliğinden anlaşılıyor. Yurt genelinde henüz teşkilâtını tamamlayamayan AOF, İstanbul dahil, hiçbir seçim bölgesinde mebus çıkaramaz.