GÜNÜN TARİHİ: 25 Ağustos 1925
Kılık-kıyafet inkılâbının başlangıcını teşkil eden ilk “şapka çıkarması”, şu günlerde bile Kastamonu ile Çankırılı siyasiler arasında polemik konusu olabiliyor: “Yok, sizde değil, ilk önce bizde başladı” falan diyerekten...
Esasen, bu nokta bizi hiç ilgilendirmiyor. Bizi alâkadar eden husus, 25 Ağustos 1925’te, yani “Şapka Kànunu”ndan aylar önce yapılan hazırlık çalışmaları ve özellikle “serpuş” hakkında o günlerde millete hitaben sarf edilen sözlerdir.
İşte, bu iki önemli noktayı vüzuha kavuşturmaya yardımcı olacak 92 yıl önceki gelişmelere dair kayıtlar, bilgiler, izahlar...
* * *
Cumhuriyetin henüz ikinci yıllında (Kasım 1925) cebrî bir kànunla milletin başına geçirilen şapka (fötr, serpuş, kasket, şemsisiper...), o günlerde medeniyetin bir göstergesi ve "medenî millet" olmanın bir ölçüsü şeklinde takdim ediliyordu.
Kànun kuvvetiyle kısa sürede resmiyet kazanan bu anlayışa göre, o tarihte yüzde doksanı şapka giyen milletimiz medenî hale gelmiş olmalı.
İlgili “inkılâp kànunu”, kâğıt üstünde de olsa hâlâ yerinde duruyor. Ne var ki, fiiliyatta durum tersine dönmüş görünüyor. Yani, halkın yüzde doksanı bugün şapka giymiyor. Giyenlerin çoğu memur olup, onlar da severek ve isteyerek değil, mecburiyetten takıyor. (Köylüler bahsimizden hariçtir.)
Bu durumda, şapkayı terk eden milletimiz, aynı zamanda medenî olmaktan da çıkmış oluyor mu?