Yılın son gününden geriye dönüp bakıldığında 2016, hem dünya hem de Türkiye için zor ama her ikisi için de "yeni geleceğin" tarihi ipuçlarını içinde barındıran bir yıl oldu.
Bu yıl, hem dünya hem de Türkiye "yeni normal"in kurulması gerektiğini gördü.
Çünkü iki kutuplu soğuk savaş dönemi normali geride kalmış, Sovyetler'in çöküşüyle dünya bir belirsizliğe sürüklenmişti.
2016'da bu belirsizlik bitmedi ama nereye evrileceği bilinmeyen ilginç gelişmeler var. Yılın ilk yarısında biri AB'de diğeri Ortadoğu'da bu anlamda iki önemli gelişme yaşandı.
İngiltere'nin Brexit kararı ve İran'ın, Suudi Arabistan'la yaşadığı gerginlik ve bölgesel etkinliğinin artması.
Yılın ikinci yarısında da yine dünya ve bölge siyasetini etkileyecek gelişmeler yaşandı. ABD seçimlerini Donald Trump'ın kazanması, Suriye'de yaşanan iç çatışmayla ilişkili ve dünya dengelerini de etkileyecek Türkiye-Rusya aksının yılın son günlerinde devreye girmesi...
Buna kuşkusuz Türkiye'nin Fırat Kalkanı Harekâtını da eklemeliyiz. Bütün bunlar dünyada mevcut statükonun sarsıldığının ve yeni bir dünya sistemi arayışının işareti. Statüko sarsıldı ancak yerine neyin geleceği henüz belli değil. Bu konuda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sık seslendirdiği "dünya beşten büyüktür" yaklaşımının ötesinde makul bir öneri de yok.