Yaşadığımız tüm olayların ekonomi kökenli olduğunu söylememe sanırım gerek yok. Dünyadaki alan paylaşımı, güç mücadelelerinin temeli ekonomik kavganın güdülediği bir durum. Ancak ekonominin de muhtevası birkaç yüzyıldır hızla değişiyor. Reel ekonomi ile finans piyasası arasındaki mücadele sertleşirken, ikisi arasındaki makas da açılıyor.
Yani bildiğiniz, iskemleden çipe kadar mamul üreten üretici kesim ile para satan kesim arasında birbirini tamamlama, ekonominin anlamlı parçaları olma durumu giderek bozularak reel ekonomi aleyhine yıkıcı bir duruma sürükleniyor.
2008 dünya krizi ve bundan sonra sürükleneceğimiz diğerlerinin temel nedeni bu. Gerçek ekonomi ile sanal ekonomi arasındaki çatışma düzeltilmedikçe bu krizler daha da büyüyecek. Sorun sadece adil bir paylaşım sisteminin olması değil, temel sorun gerçekten de piyasanın insan kontrolünün dışına çıkacak şekilde yaratıklaşması.
Burada öne çıkan şey de faiz. Tabii dövizin fiyatı da öyle. Cumhurbaşkanı’nın önceki gün yaptığı konuşmada belirtiği hususlar bunlar.
Tıpkı kültür savaşları gibi, ekonomi savaşlarına tanık oluyoruz. Esasen, Türkiye’nin 2002 yılında topladığı her 100 liralık verginin 86 lirasını faize ödediğini, şimdi faize giden miktarın 11 liraya düştüğünü biliyoruz. Daha önceki 1994 krizlerinde gecelik faizlerin yüzde 7 binlere çıktığını da... IMF’den 500 milyon dolar almak için (serbest bırakılma denirdi buna) nasıl aşağılandığımızı, Cotarelli gibi adamların ülkeye sömürge valisi gibi gidip geldiğini, Kemal Derviş’in nasıl bakan atandığını vs. de iyi bilmekteyiz.
İdris Küçükömer (yerli ve milli bir solcuydu) bu duruma “tarihsel kapan” derdi. Yüksek faiz, değersiz milli para, yüksek ithalat, düşük üretim ve ihracat, borca batmış bir ülke... 1848 Ticaret Anlaşmalarından beri durumumuz budur. Osmanlı’nın çöküşünü de bu zayıflık sağlamıştır.