Ülkenin nereden nereye geldiğini ve 91 yıl sonra ne yazık ki aynı vahim noktaya sürüklendiğini en net biçimde görmek istiyorsanız, aşağıdaki satırları bir kez daha, sindire sindire okuyunuz;
"Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zaptedilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir...
Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hiyanet içinde bulunabilirler.
Hatta bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler.
Millet, fakrü zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir... Ey Türk istikbalinin evlâdı!.. İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi, vazifen; Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır!.."
***