Önce yer ve zaman belirtelim. Bir buçuk asır öncesi… Balkanlar…
Rus General Gurko, Zağra’yı istilâdan sonra Kızanlık’a dönüşünde hamama gitmiş. Tercümanı olan bir Bulgar vasıtasıyla hamamın sahibi Kâmil Bey’e “Askerimi hamama göndereceğim, nefer başına kaç kuruş alacaksın?” demiş.
Kâmil Bey, “Para istemem. Asker gelip yıkansın” dediği halde, tercüman Bulgar, Müslümanlar aleyhinde generalin gazabını uyandırmak için, onun cevabını değiştirerek “Nefer başına birer ruble alırım, diyor” cevabını vermiş.
Gurko kızarak “Bir ruble pek çok, birer frank’a kabul etsin” deyince, Bulgar, Kâmil Bey’e dönüp “General, parasız olmaz, bir fiyat söylesin, diyor” şeklinde tercüme etmiş.
*
Lisan bilmeyen Kâmil Bey, “Affetsinler, bir para istemem ve memnuniyetle askerlerini yıkarım” dese de hain Bulgar, General’e “Efendim bu Türk, birer rubleden aşağı olmaz, kendileri bilir diyor” şeklinde çevirmiş.