İSLAM dar mânada bir din değildir; hem din, hem kültür, hem medeniyettir. “Dinim İslam, medeniyetim Batı medeniyetidir” sözü yanlıştır, büyük bir çelişkidir. Müslüman, İslam medeniyetinden uzaklaşırsa, İslam’dan da uzaklaşmış olur. Medeniyet yazılı kültürle olur. Şifahî kültür seviyesinde kalmış olan Müslümanlar, geri kalmaya, zelil ve esir olmaya mahkumdur. Yazılı ve medenî İslam kültürüne sahip olmak için çalışmalıyız. Bin yıllık islamî yazımızı öğrenmeliyiz. İngiltere’nin, Japonya’nın, Fransa’nın, İsviçre’nin, Singapur’un güçlü ve vasıflı liselerinin verdiği seviyede yüksek genel kültür sahibi olmalıyız. Din kültürümüz yeterli olmalı. İslam medeniyetinin dışına çıkmış Müslüman, sudan çıkmış balığa döner. Müslüman halkı, bilhassa gençleri İslam medeniyeti ile medenîleştirecek eğitim, hizmet ve faaliyet çığırını hangi münevver şahıslar ve kurumlar açacaktır? Bugünkü şifahî kültürden yazılı İslam kültürüne nasıl geçeceğiz?
***
Ramazana ve Oruca Saygı
1960’larda Çemberlitaş Vezir Han altında küçük bir koltuk meyhanesi vardı, sahibi gayr-i müslim bir vatandaştı. Ramazan gelince dükkânını kapatır, kapısına şöyle bir yazı asardı. “Dükkânımız bir ay müddetle kapalıdır.” Vaktiyle resmini çektirtmiş, haftalık Yeni İstiklal gazetesinde yayınlamıştım.
Eskiden medenî gayr-i Müslimlerin bile sergilediği bu nezaket, kibarlık, mürüvvet artık tarihe karıştı.
İstanbul’a sanki Ramazan uğramamış; yiyenin, içenin, sigara tüttürenin haddi hesabı yok.
Bazı doğu Anadolu şehirlerinde Ramazana hürmet ediliyormuş, caddelerde, meydanlarda, açık yerlerde yenilip içilmiyormuş. Keşke imkânım olsa da mübarek ayı oralarda geçirebilsem. Hiç olmazsa gönlüm üzülmez.
Açıkta oruç yiyenlere ne diyorum?.. Allah ıslah etsin, inşaallah onlar da oruç tutmaya başlasın duasını ediyorum.
***
Diyanet bir ara camileri kadınlarla doldurma kampanyası başlatmış, bu konuda planlar projeler yapmış, afişler bastırmıştı. Bu çalışma Şeriata aykırı idi. Şeriat, kadınlar camie gelmesin demiyordu ama onların namazlarını evlerinde kılmalarını efdal (daha iyi, daha uygun) görüyordu.
Duyduğuma göre Diyanet kadrolarına yirmi bin kadın eleman alınmış, bunların bir kısmı feministmiş. Yüzde kaçı?