S-400 konusu şu anda ne Türkiye’nin ne de Amerika ve Rusya’nın gündeminde. Ancak etkisi olumlu ve olumsuz anlamda siyaset üstünde hissediliyor. Tepki ötesinde müeyyide içermesi nedeniyle Amerika ile olan ilişkilerde belirleyici unsurlardan biri olmayı sürdürüyor. Bir tarafı CAATSA’ya diğer tarafı da F-35 programından çıkartılmamıza dayanıyor. Rusya olan ilişkilerde ise Boğazlardan sonra muhtemelen en önemli kozlardan biri olarak elimizde bulunuyor.
Her ne kadar Kremlin’deki karar verme süreçlerine ilişkin veri çok yoksa da Türkiye’nin Suriye’den Libya’ya ve oradan da Kafkaslara harekat otonomisine sahip olmasının altında yatan nedenlerden birinin S-400 alımı ve Türkiye’nin bu sayede Amerika’dan “uzaklaştırılması” olduğunu söyleyebiliriz. Görünen o ki Türkiye riskli bir alışverişle Rusya’nın rızasını satın aldı ve aynı zamanda bu ülkeyle olan ticaretinin kanallarını açtı.
***
Uçak krizinden sonra ilişkilerin normalleşmesini sağlayacak başka bir mecra bulunabilir miydi kestirebilmek güç. Ama daha rasyonel hareket edilebileceği, Rusya ve Amerika ile olan...