ABD Merkez Bankası FED’in Başkanı Janet Yellen şu anda dünyada, ağzını açtığında ne söyleyeceği en fazla merak edilen kişi. Geçen hafta Temsilciler Meclisi ve Senato’da yaptığı konuşmalarda FED’in sonbaharda faiz artırımına gidebileceğini ima ederek tüm dünyada heyecan yaratmayı başardı; ancak yine de tereddütler var! Yellen aylardır yaptığı gibi zamana oynayabilir ve faiz artımını erteleyebilir mi?
FED’in faiz artırma meselesi, yılan hikâyesine dönüşmüş durumda. Yellen şubatta “sabırlı bekleyişe geçtik” demişti. FED, şubattan bu yana her defasında başka bir deyim bularak bir kez daha, bir kez daha, bir kez daha değişen gerekçelerle faiz artışının erteleneceğini tekrarladı ve böylelikle bir sonraki toplantıya kadar sorumluluktan kurtuldu.
Tam bir komedi
ABD’nin faizleri yükseltmeye başlama işi tam bir komedi! ABD ekonomisinden ya da yükselen pazarlardan kötü haberler gelince FED faiz artırmayı erteliyor. Faiz artışı geciktirilince kötü haber, iyi habere dönüşüyor ve faizler yükselmeyeceği için ABD borsası rekorlar kırıyor.
Her defasında faiz artırımının neden ertelenmesi gerektiğini savunanlarla, ertelemenin sakıncalarını belirtenler arasında hararetli tartışmalar yaşanıyor. “Şahinler” diyorlar ki: “Faizi düşük tuttuğunuz için ve insanlar artık faizleri artıracağınıza inanmadıklarından dolayı riskli, spekülatif yatırımlara tamah ediyorlar. Bu yüzden reel yatırımlar yavaşlıyor, kaynaklar doğru yerini bulmuyor; paralar harcanması gereken yere harcanmıyor; gidip borsada kendi hisselerini satın alıyorlar.”