Suriye’den gelenlere sığınmacı statüsü verilmesinin yöntemini onlar öğretti.
Gelenleri kayıt altına almaktan geçici konaklayacakları alanlarda tutulmasına kadar birçok sistemi almamıza da aracılık eden onlardı.
Sözünü ettiğim Almanya, Hollanda ve İsveç...
Yakın geçmişte yayınladığımız “Bize Sığınanlar” yazı dizisini hazırlarken rastlamıştım; göç konusunda oluşturulan Başbakan Başdanışmanlığı bu ülkelerin deneyimlerinden faydalanıyordu.
Çünkü bugün Suriye’den gelenlerle Türkiye’nin karşılaştığı sorunları, 1991’de Eski Yugoslavya’da iç savaş çıktığında Bosna Hersek’ten kaçanlar karşısında o ülkeler yaşadı.
Almanya, akın eden binlerce Bosna Hersekliyi, “mülteci” sıfatı yerine “geçici koruma altına alınanlar” veya “sığınmacılar” statüsüyle kabul etti.
Bu statü sonrasında Avrupa Konseyi başta olmak üzere uluslararası kuruluşlarda kalıcı yer buldu, sözleşmelere girdi.
Adına da Bosna Herseklilerin % 80’ine uygulanması edeniyle Almanca’da “hoşgörü” anlamına gelen “Duldung Rejimi” adı verildi.
İşin ilginç tarafı, bugün Türkiye’de yapılanların, o dönem Almanya’da uygulananla tek farkla benzer olması.
Fark ise o dönem orada sığınanlara her an dönecekleri muamelesi yapılması ve sonunda büyük bölümünün teşvik politikalarıyla ülkelerine yollanması, Türkiye’nin ise kalıcı hale gelmeleri için her koşulu oluşturması.