Üç seneden buyana bozuk olan ilişkilerimizin önümüzdeki günlerde
düzelme yoluna gireceği söylenen Mısır ile ilk büyük diplomatik
krizi 1932’de yaşamıştık. Kriz, 29 Ekim 1932 gecesi Ankara Palas’ta
verilen Cumhuriyet Balosu’na katılan Mısır Büyükelçisi Abdülmelik
Hamza’nın başındaki fes yüzünden çıkmış, Kahire ile Ankara arasında
notalar gidip gelmiş ve mesele iki tarafın da alttan alması ile
halledilebilmişti.
Mısır’da General Abdülfettah el-Sisi’nin Cumhurbaşkanı Muhammed
Mursi’ye karşı 2013’te yaptığı darbeden sonra bozulan
ilişkilerimizin düzelmesi maksadıyla ilk adımların atılmak üzere
olduğu söyleniyor...
“Akdeniz İçin Birlik Parlamanterler Asamblesi Başkanlık Divanı”nın
İtalya’da yarın yapacağı toplantıda Türk ve Mısır meclis başkanları
aynı masada oturacaklar...
OTOMOBİLE SALDIRDILAR
Cumhuriyet döneminde, Mısır ile aramızda 2013’teki gerginliğe kadar
bazen büyük, bazen de küçük boyutta defalarca kriz çıkmış,
büyükelçilerimizin “istenmeyen adam” ilân edildikleri olmuş, hattâ
1954’te büyükelçimiz Fuad Hulûsi Tugay diplomatik teamüller bir
tarafa bırakılarak Kahire’den apar-topar sınırdışı edilmişti.
İlk büyük kriz ise, 1932’de yaşanmıştı ve sebebi de Mısır’ın
Ankara’daki büyükelçisinin başındaki “fes” idi!
İşte, bu “fes” krizinin “resmî” öyküsü:
Türkiye, Cumhuriyet’in ilânının ardından, o senelerde krallık olan
ama İngiliz himayesinde bulunan Mısır ile ilk sıkıntıyı 1927’de
yaşadı. Mısırlı gençler Kahire Büyükelçimiz Muhidin Paşa’nın
otomobiline saldırdılar, büyükelçiyi tartaklamak istediler, polisin
müdahalesi üzerine olay fazla büyümedi ama Ankara’dan Kahire’ye
şiddetli protesto notaları gitti.
Mısır tarafının işi alttan alması üzerine gerginlik ortadan kalktı,
ancak beş sene sonra daha büyük bir kriz yaşandı: “Fes” krizi!
Zamanın Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal, 29 Ekim 1932 gecesi,
Cumhuriyet’in dokuzuncu yıldönümü münasebetiyle Ankara Palas’ta bir
balo vermiş, baloya kordiplomatik mensupları ile beraber Mısır
Büyükelçisi Abdülmelik Hamza da