Murat Yetkin Gazeteoku

Menderes ve Bayar: bir 27 Mayıs hikayesi

Bulgaristan Türkü aile Plevne’den Bursa’nın Gemlik ilçesinin Umurbey köyüne göçmüştü. Mahmut Celal (Bayar) 1883’te burada doğdu, Bursa’da okudu, 1905’te açılan sınavı kazanarak çalışmakta olduğu Ziraat Bankasından Deutsche Bank’a geçti.

27 Mayıs 2020 | 3.873 okunma

1907’de İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin (İTC) gizli kollarından olan “Küme” örgütüne girdi. 1908 Meşrutiyet ilanı ardından, Anadolu’da resmen örgütlenmek üzere Selanik’ten gelen İTC’nin kurucu Kâtibi Umumisi Mithat Şükrü (Bleda) tarafından 1911’de İzmir ve havalisi sorumlusu olarak atandı. Çıkarmaya başladığı Halka Doğru dergisinde Turgut Alp takma ismiyle makaleler yazıyordu.

Birkaç yıl sonra Kurtuluş Savaşının Batı Cephesinde “Galip Hoca” kod ismiyle Yunan ordularının işgaline karşı cephe faaliyeti ve gerilla savaşı yürütecek ve Cumhuriyet’ten sonra ekonomi yönetimini üstlenerek Bayar soyadını alacak olan Mahmut Celal, eğitime özel önem veriyordu. İTC’nin açtığı okullar dışında girişimleri de vardı. 1912’de İzmir Kız Lisesinin, İzmir Halk Kütüphanesinin, 1914’te Altay Spor Kulübünün kurulmasını sağladı.

YAZININ DEVAMI

YAZARIN DİĞER YAZILARI
ABD’yle ilişkilerde rüzgâr değişiyor: en muhtemel senaryo 19 Mart 2021 | 415 Okunma Mısır virajı ve “Ne diyorsam o” siyasetinin sonu 17 Mart 2021 | 931 Okunma MHP’nin “Fosforlu” kampanyası yeni Anayasayı yatırdı gibi 12 Mart 2021 | 1.601 Okunma Akşener’in Fosforlu Cevriye çıkışı putları kıran türden 11 Mart 2021 | 1.084 Okunma Papa Fransis’in Irak ziyareti, Türkiye ve İran 10 Mart 2021 | 292 Okunma