Suriye meselesi çözülmediği müddetçe bölgenin güvenlik bulmayacağı aşikardır. Yani ABD, Rusya, Türkiye, İran, Suudi Arabistan vb. dahil ilgili ülkelerin dış politikada huzur bulamayacağı da bellidir. İnsanlıktan ayrıca bahse gerek var mı? Bu ülkenin sahipsiz topraklarında daha kaç çocuk ölürse insanlık hatırlanacak kim bilir?
İdlib’deki son katliam Esad rejiminin ilk vahşeti değildir. İlk olmadığı gibi bugüne kadar izlediği politikanın referansı sayılabilecek kimyasal saldırı zincirinin yeni halkasıdır.
***
Hatırlayalım… Esad ilk kez Ağustos 2013’te Doğu Guta’da kimyasal silah kullandığında herkes nefesini tutmuş ABD’ye bakmıştı. Çünkü, kimyasal kullanımı Obama yönetimi için müdahale gerekçesi olacak bir kırmızı çizgiydi. Bunu açıkça ilan da etmişlerdi.
Bilindiği gibi ABD o vahşeti görmezden geldi ve bu Suriye sahasında başlangıçta hesaplanmayan bütün seçeneklerin tatbikatına yol açtı. Esad bunu yürüdüğü yolda bir yeşil ışık olarak anladı. Rusya devreye girdi ve ardından İran bütün askeri ağırlığını koydu. Türkiye’nin de o güne kadar iyi-kötü ABD ile paralel gitmekte olan Suriye politikasının yürümeyeceği anlaşıldı.
Sonrasında olanları biliyoruz. Rusya, Esad için güvenli bölgeler oluşturmaya başladı. İran kendi nüfuz bölgelerini geliştirdi. IŞİD’e karşı mücadele konseptini kullanan PYD/YPG Kuzey Suriye’de yine bütün tahminlerin ötesinde alan kapatmayı başardı. Ilımlı muhalefet can çekişmeye devam etti ve mesela ÖSO, son Fırat Kalkanı operasyonuna rağmen güçlenemedi.