Siyasi tarihimiz ‘sivil hükümetin hükmettirilmemesi’
tarihidir.
Sivil siyaset kavga etti/ettirildi, devlet siyasetle kavga etti ve
ülkeyi ‘siyaset dışı iktidarlar’ yönetti.
1923’ten itibaren başlayan 27 yıllık CHP’li tek parti dönemi dahil...
Tek parti döneminde 27 yılda tam 18 hükümet kuruldu.
Bakanlar 18 kez değişti, 9 ayrı başbakan geldi. İsmet İnönü 7 kez hükümet kurdu. Sadece birinde, 1931-35 arasında ‘seçimsiz 4 yıl’ iktidar dönemi yaşadı.
Kalan 23 yılda 17 hükümetin görev süresi ortalama ‘15 ay’!..
***
1950’de başlayan 10 yıllık DP iktidarında da Adnan Menderes 5 hükümet kurdu.
Birinci hükümet 10 ay, ikincisi 3 yıl, üçüncüsü 19 ay, dördüncüsü 2 yıl ve beşincisi 2.5 yıl sürdü.
***
27 Mayıs 1960 darbecileri de güçlü iktidar kurmadı; 1.5 yılda 3 hükümet değiştirdiler.
1961’de kurulan İnönü başbakanlığındaki CHP-AP hükümeti ‘ilk koalisyon’ oldu, ‘7 ay’ sürdü!..
1965-71 arası 5.5 yıllık AP iktidarı görünse de, bunun sadece 1965-69 yılları arasındaki Birinci Demirel Hükümeti ‘4 yıl kesintisiz’di...
Suat Hayri Ürgüplü hükümeti 8 ay, ikinci Demirel hükümeti 15 ay, üçüncü Demirel hükümeti ise 1 yıl sürebildi.
10 yıl boyunca 9 hükümet kuruldu!..
Ardından 12 Mart 1971 askeri muhtırası geldi.
Asker kontrollü 3 yılda da 4 hükümet değişti.