İslami ilimlerde derinleşememiş Müslümanlar için öncelikle lazım
olan itikadi ve fıkhi bilgilerdir. İtikadi hükümler, Müslüman olan
herkesçe inanılması zaruri değişmez hakikatlerdir ki biz buna
“AKAİD” diyoruz. Bunun temelini de “Amentü” de saydığımız altı esas
oluşturur. Onlar da; Allah Teâlâ’ya, meleklerine, kitaplarına,
peygamberlerine, ahiret gününe ve kadere imandır.
Ameli konulara ait ilme ise “FIKIH” diyoruz. Fıkıh, ibadetlere,
muamelelere ve cezalara dair dinî hükümleri bildiren ilimdir.
“İlmihal” ise bu oldukça geniş ve teferruatlı olan fıkıh ilminin
bir bölümüdür.
Dinî hükümleri ayrıntılı olarak dört delilden (kitap, sünnet, icma
ve kıyas-ı fukaha) anlayıp çıkarmaya yetkisi olan İslam
âlimlerinden her birine “Fakih”, çoğuluna da “Fukaha” denir.
Müctehidler ise, fukahanın en yüksek mertebesini teşkil ederler.
Dinî hükümleri göstermek ve açıklamak yetkisi, bu ehliyetli
fukahaya aittir.
Ezberlerinde binlerce hadis-i şerîf, binlerce ilmî mesele bulunan
nice insaflı âlimler dahi, dinî hükümleri belirlemek hususunda sözü
fukahaya bırakmış, bu çok ince ve zor görevi yerine getirmek için
kendilerinde yetki görmemişlerdir.