BUNDAN tam 106 yıl önce İngiltere ve Fransa tarafından, daha sonra da Rusya’nın katılımıyla, Osmanlı Devleti’nin Ortadoğu’daki topraklarının paylaşılmasını öngören gizli bir antlaşma imzalandı.
16 Mayıs 1916 tarihli Sykes-Picot Anlaşması’na göre; Trabzon, Erzurum, Van ve Bitlis ile Güneydoğu Anadolu’nun bir kısmı Rusya’nın; Doğu Akdeniz bölgesi, Adana, Antep, Urfa, Mardin, Diyarbakır, Musul ile Suriye kıyıları Fransa’nın, Hayfa ve Akka limanları, Bağdat ile Basra ve Güney Mezopotamya ise İngiltere’nin olacaktı.
1917’de Rusya’daki Bolşevik Devrimi ile Fransızlar ve İngilizler arasındaki ayrılıklar anlaşmanın uygulanmasını engelledi.
25 ARALIK ANTEP’İN KURTULUŞU
İki yıl sonra imzalanan Mondros Anlaşması emperyalist ülkelere bekledikleri fırsatı verdi.
İngilizler, 1916 tarihli Sykes-Picot Antlaşması’yla Fransızlara verilmesi planlanan Antep, Urfa, Maraş, Adana civarını, 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Mütarekesi’nin 7’nci maddesine dayanarak işgal etti. İki emperyalist arasında anlaşmazlık, 15 Eylül 1919 tarihli “Suriye İtilafnamesi” ile çözüldü. İngilizler Musul bölgesindeki petrol toprakları karşılığında, işgal ettiği bölgeleri Fransızlara terk etti. Antlaşmanın ardından önce Suriye sonra da Ekim 1919 sonunda Antep, Urfa ve Maraş’ı boşalttı. Fransızlar 29 Ekim’de Antep ve Maraş’a, 30 Ekim 1919’da da Urfa’ya girdi. Mondros’u 1920 tarihli Anadolu topraklarında tam bir emperyalist bölüşüm içeren Sevr Antlaşması takip etse de tüm bunları Kuvayımilliye ve Mustafa Kemal Atatürk liderliğindeki Kurtuluş Savaşı tarihin çöp sepetine attı. TBMM tarafından Antep’e, “Gazi”, Maraş’a “Kahraman”, Urfa’ya “Şanlı” unvanların verilmesine neden olan mücadeleleri ile, her üç ilimiz Kurtuluş Savaşı’nın kıvılcımı oldular.