GELİR VERGİSİ’NİN YÜZDE 70’İ ÜCRETLİLERDEN KESİLDİ
Geçen yıl toplanan her 100 TL verginin 15 TL’sini ücretliler
ödedi. Türkiye’deki 806 bin Kurumlar Vergisi mükellefi her 100
TL’lik verginin ancak 10 TL’sini ödüyor. Devletin sadece asgari
ücretliden aldığı vergi 18.3 milyar lirayı buluyor
Ülkemizde, hem vatandaşların hem de siyasetçilerin çok sık
tartıştığı ve gündeme getirdiği ama hiçbir suretle bir çözüm
getiremediği bir konudur, asgari ücretten vergi alınmaması konusu.
İktidar ile işçi ve memur sendikalarının kıyasıya zam pazarlığı
yaptığı bu günlerde; ücretlilerden kesilen vergilere ve özellikle
asgari ücret kadar ücretin, vergi dışı bırakılıp bırakılamayacağı
konusuna değinmek istiyorum.
ÜCRETLİLERİN BÜTÇEYE KATKISI
Ülkemizde ücret gelirleri, kaynakta tevkif suretiyle
vergilendirilmektedir. Gelir Vergisi Kanunu’nda ücret geliri elde
edenler için, ayrı bir tarife mevcuttur. İşveren, aylık ya da 3
aylık dönemlerde işçiye ödediği ücret üzerinden vergi kesintisi
yapar ve muhtasar beyanname ile vergi dairesine bildirir ve
öder.
Geçen yılın bütçesinde devlet, 138 milyar 992 milyon TL Gelir
Vergisi almış. Bunun 129 milyar 103 milyon TL’si kaynakta tevkif
suretiyle toplanmıştır. Gelir İdaresi Başkanlığı 2018 yılı Faaliyet
Raporu’nda; asgari ücretliden 18 milyar 300 milyon TL, diğer ücret
sayılan ödemelerden 80 milyar 300 milyon TL kesinti yapıldığını
açıklamıştır. Buna göre ülkemizde, 2018 yılında Gelir Vergisi’nin
yüzde 70’i ücretlilerden kesilen Gelir Vergisi’nden oluşmuştur.
Yani, 2018 yılında toplanan her 100 TL’lik verginin 15 TL’sini
ücretliler ödemiştir. Bilindiği üzere ülkemizde mevcut 806.000
kurumlar vergisi mükellefi her 100 TL’lik verginin ancak 10 TL’sini
ödemektedir.
2019 yılı bütçesini incelediğimizde; 171 milyar 882 milyon TL Gelir
Vergisi hedefi konulduğunu, bunun da 161 milyar 847 milyon TL’lik
bölümünün Gelir Vergisi tevkifatından oluştuğunu görüyoruz.
FRANSA VE İNGİLTERE ÜCRETLİYİ NASIL VERGİLENDİRİYOR?
Ülkemizde ücret gelirlerinin tabi olduğu 2019 yılı vergi
tarifesi yandaki tablodaki gibidir.
Türkiye, İngiltere ve Fransa’da ücret gelirlerini vergilendiren
Gelir Vergisi tarifeleri dikkatlice incelendiğinde; her zamanki
gibi “adamlar yapmış kardeşim” mi diyeceğiz? Sanıyorum, uzun bir
süre ülkemizde hemen hemen bütün konulara ilişkin olarak aynı
cümleyi kuracağız.
Avrupa’da ücretliler birinci sınıf kabul edilip, Fransa’da
ücretlilerin elde ettiği ücret gelirlerinin 60 bin TL’si vergi
dışı, İngiltere’de 80 bin TL’sinin vergi dışı bırakıldığını görüp;
Türkiye’de ise asgari ücretliden ayda 345.62 TL vergi alınıp,
asgari ücretlilerin ayrıca her yıl ekim ayında yüzde 20’lik oran
ile vergilendirilmeye başlandığını söylersem, sanırım bana
kızmazsınız. Kızmanızı sağlamak için, Türkiye’deki 806.000 Kurumlar
Vergisi mükellefinin yüzde 60’ının; yanında çalıştırdığı asgari
ücretlinin bir yılda ödediği vergi kadar bile vergi ödemeden gül
gibi geçinip gittiğini söyleyerek konuyu kapatayım.
Velhasıl, bu güzel ülkede ücretli olmak zor, vatandaş olmak daha
zor, mükellef olmak hepsinden daha zor…