Trump-Putin görüşmesinin bir gün gerçekleşeceğine ilişkin Avrupa’nın her gece gördüğü kâbus gerçek oldu ve Batı’nın iç ilişkilerini baştan tanımlıyor. Burada kalmayacak. Batı’nın dünyanın geri kalanıyla ilişkilerini de yeniden tarif edecek…
Trump ezici figür olduğu için değişimlerin kaynağını yine/sadece kişiler üzerinden görmeye başladık. Oysa, “yeni dünya düzeni” dalgalarının üzerine binen Trump var burada. Birbirlerini besliyorlar. Biden kazansaydı da ‘çok kutupluluk eğilimi’ bitmeyecekti. Sadece daha sancılı olacaktı…
Avrupa’nın tutumunu uzun uzun tahlil eden söylevlere de batmayın. Basit; Avrupa liderlikleri Biden’cıydı. Bidencı olmayı da kişiye indirgemeyin, aynı zamanda Obamacıdırlar. Bir ekolden bahsediyoruz ve Türkiye’de hakim Amerikancı tutumun çekirdeği de aynıdır…
‘Hangisi daha iyi’ tartışması yapmıyoruz; ‘ne nedir’i yokluyoruz…
Görüşme ile eş zamanlı ABD Dışişleri Bakanı, Savunma Bakanı ve bizzat Başkan’ın yaptığı açıklamalar-Ukrayna müzakereleri zamanla farklı sonuçlar üretmezse-Avrupa’nın, hatta NATO ve ABD’nin yenildiğini gösteriyor. Acı gerçek Trump’ı bağlamıyor çünkü sorumlusu olarak kendini görmüyor. Sık tekrarladığı, “ben olsaydım bu savaş hiç başlamazdı”nın anlamı bu…
ABD ve Avrupa’nın kaybetmesi, Bidencıların ve köklerinin kaybetmesidir. Avrupa mevcut yönetimlerinin kıyamet koparmasının sebebi Ukrayna’nın düşmesi değil, kendileri de gidiyor ve bu da siyaseten düşmekle sınırlı değil. Dünyadan düşüyorlar. Avrupa’yı kavuran ekonomik ve sosyal savrulmalar, yaklaşan bir çok seçimde sandıkların koltuk devirecek ve/veya muhaliflerle paylaşılacak olması bir dönemin sonu anlamına geliyor. Türkiye dahil herkesin şikayetçi olduğu “çapsız” liderlikler bunlar. Kalibresizlik, dünyanın yeni gerçekliklerini kavrayamama ve uyum sağlayamama, hem Trump atakları altında hem de değişen dünya şartlarının stresi altında eziliyor…
***
Sandalye azlığına aldanmayın; Ukrayna masasının boyu uzun. Avrupa ve Kiev yönetiminin “yancı” kalmaya itirazları oyundan düşme korkularının uzantısı. Ukrayna için üzülmekten başka elden bir şey gelmiyor; toprak kaybedecekler, kapitülasyon şartları imzalayacaklar, yeraltı kaynaklarını peşkeş çekecekler, on binlerce kayıp var, ülke daha on yıllarca bedel ödeyecek. Zelenski’nin sonu meçhul; Trump’ın Putin’e, “seçim de yapılması gerekiyor” demesinin tercümesi o. Hepsi ABD, özelde Bidencı ekol yüzünden…
Ama “uzunun tarifi” başka; Trump, Ortadoğu dosyasını özel temsilci Steve Witkoff’a vermişti. Ukrayna dosyası da artık onun. Avrupa-Ortadoğu ilişkisini gösteriyor. Yeni Beyaz Saray’ın iki büyük bölgeyi neden/nasıl ortaklaştırdığını izah içindir. Trump-Putin görüşmesinin adresi olarak S. Arabistan’ın öne çıkması da aynı ilintiyi işaret ediyor. Rusya-Ukrayna dinamikleri bağlanırken, çıktıları diğer bölgelere yansıyacak…
Veya ilk bakışta farklı duran ama aynı politikaların farklı katmanlarından biri olarak okumamızı gerektiren; USAİD, Reuters, Amerika’nın Sesi, Free Europe türünden resmi kurumlar-basın kuruluşlarına yönelik Trump yönetiminden gelen saldırılar var. Hepsi, “Amerikan müesses nizamı” denilen şekilsiz yaratığa yönelik. Rusya-Ukrayna savaşını, renkli devrimleri bu kurum-kuruluşların organize ettiği, yürüttüğü teşhisinden kaynaklanıyor!
Elbette arkalarında ABD’nin CIA, FBI ya da bir düzineden fazla istihbarat yapısını tek çatı altında toplayan Ulusal İstihbarat Ajansı var, hepsinin de canına okuyor Trump hükümeti. Yönetimleri değişiyor, sadık direktörler atanıyor, eski dönemden kalanlar atılıyor, işlev ve fonksiyonları değiştiriliyor…
***
Siyasi intikam da var burada ama dar tariftir; Kennedy, King, vb, suikastların gizli dosyalarının açılması ile Trump’a yönelik iki suikastta “o ekolü” Trump’ın nasıl birleştirdiğini paylaşmıştık. Mealen, “Kennedy’i öldürenler ile bana suikast düzenleyenler aynı nizamın adamlarıdır” diyor Trump. ‘Soğuk Savaş’ın tamamında ve devamında savaş çıkaran, devrim/darbe yapan Amerikan kurumlarıyla, sivil toplum kuruluşlarıyla, Ukrayna savaşını çıkaranlar aynı’ dediğini görmeliyiz. Biden’ın Soros’a devlet madalyası vermesiyle, Trump’ın Soros’u terslemesi, tezi ibra ediyor…
Türkiye’de son günlerde biti yeniden kanlanan kimi STK’ların açıklamalarıyla, USAİD gibi bir başka ülkenin alt kurumlarına vahlanan köşe yazılarını bu yüzden dikkatle not etmeliyiz. Ukrayna masasının uzunluğundaki sembolizm burada yatıyor!
Sadece ABD’deki kirli bürokrasinin temizlenmesi değil, Batı sistematiğine göre dizilmiş kirli küresel elitin ‘paklanması’ söz konusudur…
***
O halde “Trump’ı” kutsamalı mıyız? Alakası yok. Mesele hâlâ ABD. Kişilere odaklanmamızı teşvik eden yanılsamalara kapılmamak gerekiyor. Öyle olursa, son yüzyıldır dünyayı “tek kutup adaletsizliği” üzerinden kan gölüne çeviren Batı sistematiğini bir günde affetmiş oluruz! Böyle olursa hiçbir şey değişmez…
Değişmeyince de, ancak “aşağılık” kelimesiyle tarif edebileceğimiz ‘Gazze Rivierası Planı’ gibi bir rezilliği önümüze sürerler. (Öte taraftan, bu planda bir tür “ölümü gösterip sıtmaya razı etmek” sinsiliği var sanki. Alternatif bir plan ortaya çıkarsa, önce düşünelim.)
Rus-Amerikan buluşmasının bir de jeopolitik sonuçları olacak. Bizi ilgilendiriyor. ‘Rusya nerede duracak/kimin elinde kalacak’ sorusunu, Çin bağlamında okumak yanıltıcı olmaz ama genellikle, ‘ABD tarafında mı Çin tarafında mı’ gibi karşılanıyor…
Emin değilim; ‘Rusya’nın Batı’ya eğilimi değişmez’ okuması, Ukrayna savaşından çıkardığı dersleri yok sayıyor. Avrupa sınırlarını garantiye alacak bir Ukrayna anlaşması da Çin’den soğutur anlamına gelmez. ABD için öyle olmalı ama bunun için Avrasya’yı isteyecek Moskova!..