Referandum sonrası Kuzey Irak’ta bağımsız “Kürt devleti” tartışmaları tüm hızıyla sürüyor. Açıklamalar, ziyaretler, güç gösterileri gündemin ilk maddesini oluşturuyor. Gözden kaçan ve gelişmelerle organik bağları bulunan Suriye’de de ilginç olaylar yaşanıyor.
Suriye’de savaşın sonu göründükçe, Fırat’ın iki yakasında farklı kümelenmeler dikkat çekiyor. Bir yanda ABD’nin başını çektiği PKK/PYD, öte yanda Rusya ve İran’ın desteklediği Esad rejimi. Önümüzdeki aylarda gündemin Araplar arası mücadeleden PKK/PYD, Esad rejimi ilişkilerine doğru döneceğini ileri sürmek çok da iddialı olmaz.
Türkiye-Suriye sınırının kontrolü Kuzey Irak’a göre daha kolay. Duvar inşasının bitmiş olması da geçişleri engelleyici ve kuvvet tasarrufu sağlayıcı bir faktör. Ancak sınırın öte yakasındaki aktörlerin çokluğu, ölçeği, çıkar ilişkileri Irak’tan daha karmaşık görünüyor. Örneğin, İran için Irak Kürt bölgesindeki siyasi gelişmeler, PKK bağlantılı Suriye’deki gelişmelerden daha önemli. Suriye’de devam eden ABD-Rusya rekabeti, Irak söz konusu olunca daha az yoğunlukta görünüyor. PKK/PYD’nin Suriye’deki konumu ise Irak’tan farklı, hızla karakter değiştiriyor.