Bizim düşünürlerin ve bazı ilahiyatçıların en zayıf noktası budur. Gayrimüslim düşünürlerin, İslam'la ilgili eleştirel bakışından etkilenip, bu görüşleri kendi görüşleri gibi takdim etmek. Bunu da objektif bakış açısı iddiasıyla savunuyorlar. Oryantalistlerden din öğreniyorlar. Onların fitnelerini İslam ümmeti arasında yayıyorlar.
Öncelikle objektiflik ile akılla bakmak ve şartlanmışlık arasında ciddi bir fark olduğunu belirtmek lazım. Bir dine mensup olan kişi, iman eden bir insan iman ettiğine teslim olur. Bu teslimiyet olmadan mümin olamaz. Şimdi ahiret, cennet, cehennem gibi fizik ötesi âlemle ilgili Kur'ani beyanları kabul etmeyen iman etmiş olur mu? Burada objektiflik işlemini nasıl işletecek. İman ettiği kitapta anlatılanı aklına soracak, aklı yok derse iman etmeyecek. Bunu da bilim adamı tavrıyla izah edecek.
İman etmekle akıl etmek, tefekkür etmek, şartlanmamak ayrı şeylerdir. Aklı olmayanın dini de olmaz sözü; akıl hastaları için konulmuş bir kriter değil elbette.
Ancak bizdeki görüntü bu ölçekte makul bir kopyacılık dahi değildir. Körü körüne bir taklit var. Nasr ebu Zeyd, Ebu Reyye, Hasan Hanefi, Ferec Fude ve benzeri zevatın bazı hususlardaki akıl tutulması fikirleri, Kur'an'a tarihsel bir pencereden bakışları, hatta bazı ayetlerden şüphe etmeleri, bazı sahabe hakkındaki bilimsel çalışmaları hiçleyen ve iftira mahiyetindeki değerlendirmeleri bu ümmete mensup olan birer din âlimi vasfıyla örtüşebilir mi?
Bu ümmetin içinden çıkan bazı ilahiyatçıların ciddi bir iman krizinde olduklarını ibret ve üzüntüyle müşahede ediyoruz. Neye inanacaklarının, nasıl inanacaklarının, öğrencilerine nasıl bir miras bırakacaklarının farkında olmadan geçip gidiyorlar. Hem kendilerini ve hem de kendilerini dinleyenleri inanç hezeyanına savuruyorlar.
Klasikleşmiş ve ama ileride de çok sorulacak şu soruyu maalesef biz de sormak zorundayız: Hangi din doğru? Oryantalistlerin ve İslam coğrafyasında siyasal-sosyal savrulmalarla en kötü dönemini yaşayan halkları, diniyle sorgulayan modernistlerin takdim ettikleri dini mi?