İspanya’da şimdi “ülkeyi nasıl bir arada tutabiliriz”in
tartışması yapılıyor.
Ana muhalefetteki sosyalist lider Pedro Sanchez’in
okuduğum son ropörtajının başlığı bu: “Katalonya’nın
nasıl İspanya içinde tutulabileceğini
tartışmak zorundayız!”
Sosyalistler “birlik-bütünlük” adına; Katalonya’ya kayyım atamak
gibi... hükümetin alacağı zoraki yaptırımlara destek vereceklerini
açıklarken bir yandan da bu önlemlerin anayasal reformlarla
tamamlanması gerektiğini ve reformların seri biçimde tartışmaya
açılması gerektiğini söylüyorlar.
Katalan ayrılıkçılığına karşı yükselen İspanyol milliyetçilik
ateşinin baskısıyla sağcı Rajoy hükümetinin arkasından gözü kapalı
sürüklenmek yerine, “reform” adına bastırıyorlar.
Sosyalist parti lideri; “Bu bir devlet krizi. Ve ancak (federal
yöndeki) devlet reformuyla çözülür” diyor.
İplerin her türlü gerildiği İspanya ve Katalonya arasında konu,
“sosyal ve kurumsal beraberliğin” uzun dönemde nasıl
sürdürüleceği...
Konu aslında İspanya için yeni değil. 20. yüzyılın başından bu
yana, “ayrılıkçılık probleminin” her depreşmesinde akut şekilde
gündeme gelen çok yakıcı bir mesele.
İspanyollar “ayrılıkçılığı” damardan, “dış güçlerin marifetlerine”
bağlamıyor. İç dinamiği kavramaya çalışıyorlar. Çözülmenin
iç dinamiği
Ayrılıkçılığın ortaya ilk çıktığı yıllarda, geçerliliğini hâlâ
koruyan tespitleriyle krize dikkat çeken ilk isim, düşünür
José Ortega y Gasset.
20. yüzyılın ünlü ta...