Rusya ve Türkiye’nin başını çektiği, Astana’da yapılan tarihî
Suriye zirvesinde Türkiye-Rusya ve İran ateşkes ihlallerini üçlü
ortak mekanizma ile izleme ve uygulamasını sağlama konusunda
uzlaştılar. Astana Zirvesi’nin hedefi, 30 Aralık’ta Suriye’de Rusya
ve Türkiye’nin çabası ile ilan edilen ateşkesi güçlendirmek, yoğun
ateşkes ihlallerinin önüne geçmek.
Astana Zirvesi’nde ilk kez Suriye’de sahada savaşan tarafların
temsilcileri (DEAŞ, El-Nusra ve PYG hariç) bir masa etrafında
buluştular. Buna ilave sahada en etkin olan Rusya-Türkiye ve
İran’ın zirvedeki varlığı sonuç almayı kolaylaştırıyor. Astana
Zirvesi’nden güçlü-denetlenebilir ve kalıcı bir ateşkes ile insani
yardımların ihtiyaç duyulan noktalara ulaştırılması neticeleri
alınırsa amaç hasıl olur. Türkiye muhalif grupların; Rusya rejim
güçlerinin garantörlüğünü üstlenmişti. Astana zirvesine, Şii
milisler ve Hizbullah üzerinde söz sahibi olması nedeniyle İran da
dâhil edildi. Daha önce Cenevre’deki görüşmelere sadece siyasi
muhalefet katılmıştı. Astana’daki zirveye askerî muhalefet de geniş
bir katılım sağladı. Yazıyı kaleme aldığım saatlerde zirve henüz
sonuçlanmamıştı. Ama Rusya-Türkiye ve İran’ın ortak açıklaması
yeterli ipuçlarını verdi.
30 Aralık’ta ilan edilen ateşkesi Türkiye-Rusya ve hatta rejim
destekliyor. İran ve İran’ın sahadaki grupları ile ABD’nin,
ateşkesi can-ı gönülden destekledikleri söylenemez.