Mendenhall’ün tarihlendirmesiyle Musa ile Yeşu M:Ö. 1200; Samuel, Davud ve Süleyman M.Ö. 1100; Ezra M.Ö. 400’lü yıllarda yaşadıklarına göre, Spinoza’nın da ulaştığı “Tevrat Musa tarafından değil, Musa’dan yüzyıllar sonra yaşayan bir başkası tarafından yazıldı.” hükmü Musa’dan sonraki 800’lü yıllara denk düşmektedir.
Yahudilerin bu sekiz yüz yıl ve sonrasındaki durum ise şöyledir: Nebukadnezzar yıkımından sonra (M.Ö. 586), Babil sürgünlüğü M.Ö. 538’de -Pers Kralı Kuroş eliyle- sonlandırılmış, Kudüs’e dönülmüş, Süleyman mescidi yeniden yapılmaya başlanmış (M.Ö. 515) ve Tevrat Ezra tarafından yazılmış (M.Ö. 400?) olmakla birlikte, Yahudiler bir daha devlet kuramamış, önce Helen’in (M.Ö. 350), ardından Roma’nın (M.Ö. 100) hükmü altında -dünyanın çeşitli yerlerine gruplar halinde dağılmayı da sürdürerek- yaşamışlardır.
Filistin’deki birkaç sonuçsuz ayaklanmaları (132-135), Müslümanlarla yaptıkları anlaşmayı ihlal ederek, onları arkadan vurmaya kalkışmaları nedeniyle Arabistan’dan sürülmeleri (624-628), İspanya (1492) ve Portekiz (1497) sürgünlükleri dışında genelde sakin geçtiği söylenebilecek uzun bir dönemden sonra Yahudiler, 1933 yılında Almanya’daki Yahudi...