1.
a) Toplumumuzda farklı dinlere mensup gruplar arasında gittikçe derinleşen ve eskiden olana nispetle -bu bakımdan- farklı bir değişme görülmüyor.
Bir dinin içindeki mezheplere mensup guruplar içinden de yalnızca Sünniler ile Sünnî olmayanalar arasında, iki tarafın da hikmet yoksunu veya kötü niyetli sözde önderleri sebebiyle nispeten dozunu arttıran bir farklılaşma şuurundan söz edilebilir.
Asıl nispeten derinleşen ve genişleyen farklılaşma -benim görebildiğim kadar- laik Müslümanlar ve dinsizler ile laik olmayan Müslümanlar arasında söz konusudur. Kavmî kökenleri farklı gruplardan yalnızca Türkler ile Kürtler arasında gittikçe derinleşen bir farklılaşmadan söz ediliyor, ancak bütün Türkleri ve Kürtleri içine aldığını söylemek mümkün değildir, hatta iki zümrenin de ucunda ve kenarında bulunan az sayıda insanlarda böyle bir şuur güçlenmesinden bahsetmek vakıaya daha yakın olsa gerektir.
Ekonomik ve sosyal konumlar bakımından toplumun farklı tabakaları arasında mevcut farklılaşmanın da nisbi olarak kayda değer bir derinleşme arz ettiği izlenimini taşımıyorum.
b) Var olduğunu düşündüğümüz alanlarda ve gruplar arasındaki...