Fetullahçı darbe girişimi ve Adnan Oktar operasyonu, cemaatler ve dindarlık, devlet ve cemaat ilişkisini gündeme getirdi.
1925’te Tekke Zaviye ve Türbelerin Kapatılması Kanunu’yla dini cemaatler, tarikatlar yasal birer varlık olmaktan çıktılar. Atatürk, Kastamonu’da yaptığı konuşmada bu müdahalenin nedenlerini şöyle özetler: “İyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi olamaz. En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır.”
Bu, bir anlamda Cumhuriyet modernleşmesinin “ana söylem”i. Devlet kurumları dışındaki dini örgütlenmeler yasadışı ilan edildi. Başka bir değerlendirmeye göre ise; cumhuriyet döneminde, İslami yaşantı, otoriter uygulamalar yoluyla, merdiven altına itildi.