Bilim hem bizi hem
insanlığı kurtarabilir.. Ama
hırsızlıkta
önde gidiyoruz...
Bilimsel düzeyimiz ne durumda? Bu konuda iç içe yaşayan iki
dünyamız var. Biri, uluslararası göstergelere göre gerçekten
başarılı araştırmalar yapan ciddi bilim
dünyamız. Herkese
Bilim Teknoloji haftalık
dergisinin son sayısında bilim insanlarımızın başarımları üzerine
bir araştırma yayımlandı.
Bir bilimsel başarım değerlendirmesi ölçütü olan h-faktörüne göre,
h-20 ve h-40 başarısına ulaşan bilim insanlarımızın sayısı giderek
artıyor. Dergide h faktörü nedir anlatılıyor ve 438 bilimcimizin
isimlerine ve başarılı çalışmalarına yer veriliyor.
Başarılı 438 bilimci
Şu kadarını
belirteyim, Aziz Sancar’ın
h-faktörü 101. Çok üstün bir başarı. Arkasından yine yurtdışında
araştırmalarını sürdüren 3-5 bilim insanımız Sancar’ı izliyor.
Prof. Mehmet Doğan’ın
yazısına göre, başarılı bilimci sayılmanın bir eşik değeri olan
h-20 eşiğini aşan 438 bilimcimiz var. Yine h-40 sayısına ulaşan
bilim insanı ise çok başarılı sayılıyor. Sayıları 96.
“Başarılı bilimci” nitelemesini salt bu faktöre göre değerlendirmek
tabii ki yanlış olur. Ama burada kıstasımız bu.
Türkiye’nin yıldan yıla, bilim dergilerindeki makale, bilimsel not,
eleştiri vb. gibi yayınları artıyor. 2014’te bu tür yayın sayısı 37
bin 478 iken, 2015’te 38 bin 758’e ulaşmış.
Şüphesiz araştırmaların niteliği gibi ciddi bir sorunumuz var.
Müthiş bilimsel hırsızlıklar
Ama bundan daha ciddi bir sorun
ise, özellikle akademi dünyasına yeni adım atanlar
arasında, yaptıkları lisans üstü ve doktora tezlerindeki
büyük özgünlük eksikliği ve
buna paralel büyük bilimsel
hırsızlık yüksekliği.
Kemal Göktaş’ın Cumhuriyet’te yayımlanan haberi,
dehşet verici bir durumu fotoğraflıyordu. Boğaziçi Üniversitesi
Eğitim Politikaları Araştırma ve Uyguluma Merkezi (BEPAM),
“Akademik yazı kalitesi”ni araştırma kapsamında yaptığı
araştırmanın sonuçlarını açıklıyor (Dr. Ziya
Toprak) ve “2007- 2016 yılları arasında
yazılmış 470’i yüksek lisans ve 130’u doktora tezi olmak
üzere 600 tez”den (477 kamu, 123 vakıf üni.) üçte biri (yüzde
34) çalıntılarla dolu çıkmış.. Yani 207 tezde yüksek bilimsel
hırsızlık saptanmış.