Gam “tasa, kaygı, üzüntü”, kasvet ise “bezginlik, ruha çöken
sıkıntı” anlamına geliyor ve de gamsız insanların daha uzun ömürlü
oldukları biliniyor.
Kısacası gam ve kasvetin ömür törpüsü duygular olduğu kesin.
İkisinde de stres ve depresyona yatkınlık var.
Tersi de doğru:
Gamsız biriyseniz içiniz daha rahattır. Kolay kolay gerilmez,
sinirlenip öfkelenmez, öfke ataklarına yüz vermezsiniz.
Gamsız biri, dertsiz tasasızdır. Ufak tefek şeylere takılıp kalmaz.
Olur olmaz şeylere canını sıkmaz. Her şeyi kafasına takmaz. Gelecek
kaygısı taşımaz. Geçmişe takılıp kalmaz.
Anı yaşamaya, “o anda ve o yerde” olmaya bakar. Surat asmaz,
küsmez, darılmaz. Güler, gülümser. Etrafına neşe saçar.
Gamsızlar aşırı yük de almaz. Azla yetinmeyi, “bu da geçer yahu!”
demeyi iyi bilir.
Parayı, pulu, serveti, yenileni, içileni değil yaşanılanı önceler.
Yüzeyde kalır, derine teferruata pek inmez.
Oluruna bırakmayı bilir, boşuna direnmez. “Başkası ne der”i pek
bilmez. Kederin ya da gamın yükünü beden ve ruhlarına yüklemez. Boş
vermeyi iyi bilir. Kuralcı değildir.
Bütün bu nedenlerle de “gamsız, kedersiz biri olmak” en etkili
iki-üç iyi ve uzun yaşam ilaçlarından biridir.
Stres neden ömür törpüsü?
Stresin iyi hayatın ve sağlığın en
büyük düşmanı olduğu kesin, pek çok yolla ömrümüzü kısaltır.
Sadece kısaltmakla kalsa neyse. Yaşadığımız her şeyin, her fırsatın
tadını tuzunu da kaçırır. Uykumuzu azaltıp içimizi karartır.
Stres; boğazımızda bir düğüm, nefesimizde bir sıkıntı hali,
kalbimizde baş edilmez bir çarpıntı, midemizde ülser, gastrit,
reflü, bağırsaklarımızda kolittir. Bazen de baş döndüren, tansiyon
yükselten, baygınlıklar geçirtendir.
Üstelik etkisini sadece duygusal olarak da göstermez. Bedenen de
etkiler bizi.
Uzadığında (kronikleştiğinde) ve tekrarladığında başlı başına bir
sağlık sorunu, neticede de ömür törpüsü olur.
Stres neden kötü yaşlandırır?
Stresle birlikte böbreküstü
bezinden sadece adrenalin değil kortizolün salgılanması da
artıyor.
Vücudumuzda bir miktar kortizolün bulunması aslında iyi ve zorunlu
bir şey.
Kortizolün yokluğu hayatla bağdaşan bir durum değil. Ne var ki
kortizolün de fazlası -tıpkı şekerin, insülinin, kolesterolün
fazlası gibi- hayatı tehdit edebilen bir durum.
Stres kronikleşir ya da tekrarlarsa kortizol üretimi maksimuma
çıkıyor.