Başına kabak vurma, bir seferine: 20 para / Yüzünü tokatlama, tokat başına: 30 para / Kuyruğu dışarıda kalmak üzere bir fındık / sıçanını ağzının içine kapama: 400 para / Ölümsüzdür, etek öperler, otururlar tırabzan altında / Efendi dayandığı görülmemiştir dalkavuk esnafına.” (1)
***
Okuduğunuz şiire benzemeyen şiir (miir) benim, ilk basımı 1984 yılında yapılan Sİ- YASETNAME (Can Yayınları) adlı kitabımda yer alıyor. Şiirin kaynağı Reşat Ekrem Koçu’nun 5 ciltlik İstanbul Ansiklopedisi (s. 4212). Reşat Ekrem Koçu, Osmanlı dönemi dalkavuklarını anlatırken loncanın resmi fiyat listesini veriyor. Dalkavuk esnafının işverenle ilişkisi öteki esnaftan, örneğin hamam tellaklığından farklı değil. İşverenin kölesi değiller. Günümüzün dalkavuklar loncasını temsil eden havuz medyası ya da yandaş basında çalışanlar köle oldukları için belli bir fiyat listesi yok. Kimi 5 paraya kimi 3 kuruşa fare yutmakta.
***